Vulgate, Latin Vulgate (XML Header) [genre: prose] [word count] [lemma count] [NT].
<<NT Wisd NT Sir (English) >>NT Isa

SirSirach (Ecclesiasticus) Sir0Praefatio

multorum nobis et magnorum per Legem et Prophetas aliosque qui secuti sunt illos sapientiam demonstratam, in quibus oportet laudare Israhel doctrinae et sapientiae causa; quia non solum ipsos loquentes necesse est peritos, sed etiam extraneos posse et dicentes et scribentes doctissimos fieri. avus meus Iesus postquam se amplius dedit ad diligentiam lectionis Legis et Prophetarum et aliorum librorum qui nobis a parentibus nostris traditi sunt, volui et ipse scribere aliquid horum quae ad doctrinam et sapientiam pertinent, ut desiderantes discere et illorum periti facti magis magisque adtendant animo et confirmentur ad legitimam vitam. hortor itaque venire vos cum benevolentia et adtentiore studio lectionem facere, et veniam habere in illis in quibus videmur sequentes imaginem sapientiae et deficere in verborum conpositione. nam deficiunt verba hebraica quando translata fuerint ad alteram linguam; non solum autem haec, sed et ipsa Lex et Prophetae ceteraque librorum non parvam habent differentiam quando inter se dicuntur. nam in octavo et tricesimo anno temporibus Ptolomei Euergetis regis, postquam perveni in Aegyptum et cum multum temporis ibi fecissem, inveni libros relictos non parvae neque contemnendae doctrinae. itaque bonum et necessarium putavi et ipse aliquam addere diligentiam et laborem interpretandi istum librum; et multa vigilia adtuli doctrinam in spatio temporis, ad illa quae ad finem ducunt librum dare, et illis qui volunt animum intendere et discere quemadmodum oporteat instituere mores qui secundum legem Domini proposuerunt vitam agere.

Sir.1

omnis sapientia a Deo Domino est et cum illo fuit semper et est ante aevum

harenam maris et pluviae guttas et dies saeculi quis dinumeravit altitudinem caeli et latitudinem terrae et profundum abyssi quis mensus est

sapientiam Dei praecedentem omnia quis investigavit

prior omnium creata est sapientia et intellectus prudentiae ab aevo

fons sapientiae verbum Dei in excelsis et ingressus illius mandata aeterna

radix sapientiae cui revelata est et astutias illius quis agnovit

disciplina sapientiae cui revelata est et manifestata et multiplicationem ingressus illius quis intellexit

unus est Altissimus creator omnipotens rex potens et metuendus nimis sedens super thronum illius et dominans Deus

ipse creavit illam spiritu sancto et vidit et dinumeravit et mensus est

et effudit illam super omnia opera sua et super omnem carnem secundum datum suum et praebuit illam diligentibus se

timor Domini gloria et gloriatio et laetitia et corona exultationis

timor Domini delectabit cor et dabit laetitiam et gaudium in longitudine dierum

timenti Dominum bene erit in extremis et in die defunctionis suae benedicetur

dilectio Dei honorabilis sapientia

quibus autem apparuerit in visu diligunt eam in visione et in agnitione magnalium suorum

initium sapientiae timor Domini et cum fidelibus in vulva concreatus est et cum electis seminis creditur et cum iustis et fidelibus agnoscitur

timor Domini scientiae religiositas

religiositas custodiet et iustificabit cor iucunditatem atque gaudium dabit

timenti Deum bene erit et in diebus consummationis illius benedicetur

plenitudo sapientiae timere Deum et plenitudo a fructibus illius

omnem domum illius implebit a generationibus et receptacula a thesauris illius

corona sapientiae timor Domini repollens pacem et salutis fructum

et vidit et dinumeravit eam utraque autem sunt dona Dei

scientiam et intellectum prudentiae sapientia conpartietur et gloriam tenentium se inaltat

radix sapientiae est timere Dominum rami enim illius longevi

in thesauris sapientiae intellectus et scientiae religiositas execratio autem peccatoribus sapientia

timor Dei expellit peccatum

nam qui sine timore est non poterit iustificari iracundia enim animositatis illius subversio illius est

usque in tempus sustinebit patiens et postea redditio iucunditatis

bonus sensus usque in tempus abscondebit verba illius et labia multorum enarrabunt sensum illius

[]

[]

concupiscens sapientiam conserva iustitiam et Deus praebebit illam tibi

sapientia enim et disciplina timor Domini et quod beneplacitum est illi

fides et mansuetudo et adimplebit thesauros illius

non sis incredibilis timori Domini et ne accesseris ad illum duplici corde

ne fueris hypocrita in conspectu hominum et non scandalizeris labiis tuis

adtende in illis ne forte cadas et adducas animae tuae inhonorationem

et revelet Deus absconsa tua et in medio synagogae elidat te

quoniam accessisti maligne ad Dominum et cor tuum plenum est dolo et fallacia

 Sir.2

fili accedens servituti Dei sta in iustitia et timore et praepara animam tuam ad temptationem

deprime cor tuum et sustine declina aurem et excipe verba intellectus et ne festines in tempus obductionis

sustine sustentationes Dei coniungere Deo et sustine ut crescat in novissimo vita tua

omne quod tibi adplicitum fuerit accipe et in dolore sustine et in humilitate tua habe patientiam

quoniam in igne probatur aurum et argentum homines vero receptibiles in camino humiliationis

crede Deo et recuperabit te et dirige viam tuam et spera in illum serva timorem illius et in illo veteresce

metuentes Deum sustinete misericordiam eius et non deflectatis ab illo ne cadatis

qui timetis Deum credite illi et non evacuabitur merces vestra

qui timetis Deum sperate in illum et in oblectatione veniet vobis misericordia

qui timetis Deum diligite illum et inluminabuntur corda vestra

respicite filii nationes hominum et scitote quis speravit in Dominum et confusus est

permansit in mandatis eius et derelictus est et quis invocavit illum et despexit illum

quoniam pius et misericors Deus et remittit in tempore tribulationis peccata omnibus exquirentibus se in veritate

vae duplici corde et labiis scelestis et manibus malefacientibus et peccatori terram ingredienti duabus viis

vae dissolutis corde qui non credunt Deo ideo non protegentur ab eo

vae his qui perdiderunt sustinentiam qui dereliquerunt vias rectas et deverterunt in vias pravas

et quid facietis cum inspicere coeperit Deus

qui timent Dominum non erunt incredibiles verbo illius et qui diligunt illum conservabunt viam illius

qui timent Dominum inquirent quae beneplacita sunt illi et qui diligunt eum replebuntur lege ipsius

qui timent Dominum parabunt corda sua et in conspectu illius sanctificabunt animas suas

qui timent Dominum custodiunt mandata illius et patientiam habebunt usque ad inspectionem illius

dicentes si paenitentiam non egerimus incidemus in Dei manus et non in manus hominum

secundum enim magnitudinem illius sic et misericordia ipsius cum ipso

 Sir.3

filii sapientiae ecclesia iustorum et natio illorum obaudientia et dilectio

iudicium patris audite filii dilecti et sic facite ut salvi sitis

Deus enim honoravit patrem in filiis et iudicium matris exquirens in filios

qui diligit Deum exorabit pro peccatis et continebit se ab illis in oratione dierum exaudietur

et sicut qui thesaurizat ita et qui honorificat matrem suam

qui honorat patrem iucundabitur in filiis

qui honorat patrem suum vita vivet longiore et qui obaudit patrem refrigerabit matri

qui timet Deum honorat parentes et quasi dominis serviet in his qui se generaverunt

in opere et sermone et omni patientia honora patrem tuum

ut superveniat tibi benedictio a Deo et benedictio illius in novissimo manet

benedictio patris firmat domos filiorum maledictio autem matris eradicat fundamenta

ne glorieris in contumelia patris tui non est enim tibi gloria sed confusio

gloria enim hominis ex honore patris sui et dedecus filiis pater sine honore

fili suscipe senectam patris tui et ne contristes eum in vita illius

et si defecerit sensu veniam da et ne spernas eum in tua virtute elemosyna enim patris non erit in oblivione

nam pro peccato matris restituetur tibi bonum

et iniustitia aedificabitur tibi in die tribulationis commemorabitur tui sicut in sereno glacies solventur tua peccata

quam malae famae est qui relinquit patrem et est maledictus a Deo qui exasperat matrem

fili in mansuetudine opera tua perfice et super hominum gloriam diligeris

quanto magnus es humilia te in omnibus et coram Deo invenies gratiam

quoniam magna potentia Dei solius et ab humilibus honoratur

altiora te ne scrutaveris et fortiora te ne exquisieris sed quae praecepit tibi Deus illa cogita semper et in pluribus operibus eius ne fueris curiosus

non est enim tibi necessarium ea quae abscondita sunt videre oculis tuis

in supervacuis rebus noli scrutari multipliciter et in pluribus operibus eius non eris curiosus

plurima enim super sensum hominis ostensa sunt tibi

multos enim inplanavit suspicio illorum et in vanitate detinuit sensus illorum

cor durum male habebit in novissimo et qui amat periculum in illo peribit

cor ingrediens duas vias non habebit successus et pravicordius in illis scandalizabitur

cor nequam gravabitur doloribus et peccator adiciet ad peccandum

synagogae superborum non est sanitas frutex enim peccati eradicabitur in illis et non intellegetur

cor sapiens intellegitur in sapientia et auris bona audiet cum omni concupiscentia sapientiam

sapiens cor et intellegibile abstinebit se a peccatis et in operibus iustitiae successus habebit

ignem ardentem extinguit aqua et elemosyna resistit peccatis

et Deus conspector qui reddit gratiam meminit in posterum et in tempore casus tui invenies firmamentum

 Sir.4

fili elemosynam pauperis ne fraudes et oculos tuos ne transvertas a paupere

animam esurientem ne despexeris et non exasperes pauperem in inopia sua

cor inopis ne adflixeris et non protrahas datum angustianti

rogationem contribulati ne abicias et non avertas faciem tuam ab egeno

ab inope ne avertas oculos propter iram et non relinquas quaerentibus tibi retro maledicere

maledicentis enim te in amaritudine exaudietur precatio illius exaudiet autem eum qui fecit illum

congregationi pauperum affabilem te facito et presbytero humilia animam tuam et magnato humilia caput tuum

declina pauperi aurem tuam et redde debitum tuum et responde pacifica in mansuetudine

libera eum qui iniuriam patitur de manu superbi et non acide feras in anima tua

in iudicando esto pupillis misericors ut pater et pro viro matri illorum

et eris velut filius Altissimi obaudiens et miserebitur tui magis quam mater

sapientia filiis suis vitam inspiravit et suscipit exquirentes se et praeibit in viam iustitiae

et qui illam diligit diligit vitam et qui vigilaverint ad illam conplectebuntur placorem eius

qui tenuerint illam vitam hereditabunt et quo introibit benedicit Deus

qui serviunt ei obsequentes erunt Sancto et eos qui diligunt illam diligit Deus

qui audit illam iudicat gentes et qui intuetur illam permanebit confidens

si crediderit ei hereditabit illam et erunt in confirmatione creaturae illorum

quoniam in temptatione ambulat cum eo et in primis eligit eum

timorem et metum et adprobationem inducet super illum et cruciabit illum in tribulatione doctrinae suae donec temptet illum in cogitationibus illius et credat animae illius

et firmabit illum et iterum adducet directum ad illum

et denudat absconsa sua et thesaurizat super illum scientiam et intellectum iustitiae

si autem oberraverit derelinquet eum et tradet illum in manus inimici sui

fili conserva tempus et devita a malo

pro anima tua non confundaris dicere verum

est enim confusio adducens peccatum et est confusio adducens gloriam et gratiam

ne accipias faciem adversus faciem tuam nec adversus animam tuam mendacium

non reverearis proximum tuum in casum suum

nec retineas verbum in tempus salutis non abscondas sapientiam tuam in decore eius

in lingua enim agnoscitur sapientia et sensus et scientia et doctrina in verbis veritatis et firmamentum in operibus iustitiae

non contradicas veritati ullo modo et de mendacio ineruditionis tuae confundere

non confundaris confiteri peccata tua et ne subicias te homini pro peccato

noli resistere contra faciem potentis nec coneris contra ictum fluvii

pro iustitia agoniare pro anima tua et usque ad mortem certa pro iustitia et Deus expugnabit pro te inimicos tuos

noli citatus esse in lingua tua et inutilis et remissus in operibus tuis

noli esse sicut leo in domo tua evertens domesticos tuos et opprimens subiectos tibi

non sit porrecta manus tua ad accipiendum et ad reddendum collecta

 Sir.5

noli adtendere ad possessiones iniquas et ne dixeris est mihi sufficiens vita nihil enim proderit in tempore vindictae et obductionis

non sequaris concupiscentiam cordis

et ne dixeris quomodo potui aut quis me subiciet propter facta mea Deus enim vindicans vindicabit

ne dixeris peccavi et quid accidit mihi triste Altissimus enim est patiens redditor

de propitiatu peccatorum noli esse sine metu neque adicias peccatum super peccatum

et ne dicas miseratio Dei magna est multitudinis peccatorum meorum miserebitur

misericordia enim et ira ab illo et in peccatores respicit ira illius

non tardes converti ad Deum et ne differas de die in diem

subito enim venit ira illius et in tempore vindictae disperdet te

noli anxius esse in divitiis iniustis nihil enim proderunt tibi in die obductionis et vindictae

non ventiles te in omnem ventum et non eas in omni via sic enim peccator probatur duplici lingua

esto firmus in via Dei et in veritate sensus tui et scientia et prosequatur te verbum pacis et iustitiae

esto mansuetus ad audiendum verbum ut intellegas et cum sapientia fers responsum verum

si est tibi intellectus responde proximo sin autem sit manus tua super os tuum ne capiaris in verbo indisciplinato et confundaris

honor et gloria in sermone sensati lingua inprudentis subversio ipsius

non appelleris susurrio et lingua tua capiaris et confundaris

super furem enim est confusio et paenitentia et denotatio pessima super bilinguem susurratori autem odium et inimicitia et contumelia

iustifica pusillo et magno similiter

 Sir.6

noli fieri pro amico inimicus proximo inproperium enim et contumeliam malus hereditabit et omnis peccator invidus et bilinguis

non te extollas in cogitatione animae tuae velut taurus ne forte elidatur virtus tua per stultitiam

et folia tua comedet et fructus tuos perdet et relinqueris velut lignum aridum in heremo

anima enim nequa disperdet qui se habet et in gaudium inimici dat illum et deducit in sortem impiorum

verbum dulce multiplicat amicos et mitigat inimicos et lingua eucharis in bono homine abundat

multi pacifici sint tibi et consiliarii tibi sint unus de mille

si possides amicum in temptatione posside eum et non facile credas illi

est enim amicus secundum tempus suum et non permanebit in die tribulationis

et est amicus qui egreditur ad inimicitiam et est amicus qui odium et rixam et convicia denudabit

est autem amicus socius mensae et non permanet in die necessitatis

amicus si permanserit fixus erit tibi quasi coaequalis et in domesticis tuis fiducialiter aget

si humiliaverit se contra te et a facie tua abscondet se unianimem habebis amicitiam bonam

ab inimicis tuis separare et ab amicis tuis adtende

amicus fidelis protectio fortis qui autem invenit illum invenit thesaurum

amico fideli nulla est conparatio et non est digna ponderatio auri et argenti contra bonitatem fidei illius

amicus fidelis medicamentum vitae et inmortalitatis et qui metuunt Dominum inveniunt illum

qui timet Deum aeque habebit amicitiam bonam quoniam secundum illum erit amicus illius

fili a iuventute tua excipe doctrinam et usque ad canos invenies sapientiam

quasi is qui arat et seminat accede ad illam et sustine bonos fructus illius

in opere enim ipsius exiguum laborabis et cito edes de generationibus illius

quam aspera est nimium sapientia indoctis hominibus et non permanet in illa excors

quasi lapidis virtus probatio erit in illis et non demorabuntur proicere illum

sapientia enim doctrinae secundum nomen est eius et non multis est manifesta quibus autem agnita est permanet usque ad conspectum Dei

audi fili et accipe consilium intellectus et ne abicias consilium meum

inice pedem tuum in conpedes illius et in torques eius tuum collum

subice umerum tuum et porta illam et ne acedieris vinculis eius

in omni animo tuo accede ad illam et in omni virtute tua serva vias eius

investiga illam et manifestabitur tibi et continens factus ne derelinqueris eam

in novissimis enim invenies requiem in ea et convertetur tibi in oblectationem

et erunt tibi conpedes in protectionem fortitudinis et bases virtutis et torques illius in stolam gloriae

decor enim vitae est in illa et vincula illius netura salutaris

stolam gloriae indues eam et coronam gratulationis superpones tibi

fili si adtenderis mihi disces et si adcommodaveris animam tuam sapiens eris

et si inclinaveris aurem tuam excipies doctrinam et si dilexeris audire sapiens eris

in multitudine presbyterorum prudentium sta et sapientiae illorum ex corde coniungere ut omnem narrationem Dei possis audire et proverbia laudis non effugiant te

et si videris sensatum evigila ad illum et gradus ostiorum illius exterat pes tuus

cogitatum habe in praeceptis Dei et in mandatis illius maxime adsiduus esto et ipse dabit cor tibi et concupiscentia sapientiae dabitur tibi

 Sir.7

noli facere mala et non te adprehendent

discede ab iniquo et deficient mala abs te

non semines mala in sulcis iniuriae et non metes ea in septuplum

noli quaerere ab homine ducatum neque a rege cathedram honoris

non te iustifices ante Deum quoniam agnitor cordis ipse est et penes regem noli velle videri sapiens

noli quaerere fieri iudex nisi si valeas virtute inrumpere iniquitates ne forte extimescas faciem potentis et ponas scandalum in agilitate tua

non pecces in multitudinem civitatis nec te inmittas in populum

neque alliges duplicia peccata nec enim in uno eris inmunis

noli esse pusillanimis in anima tua

exorare et facere elemosynam non despicias

ne dicas in multitudine munerum meorum respiciet Deus et offerentem me Deo altissimo suscipiet munera mea

non inrideas hominem in amaritudine animae est enim qui humiliat et exaltat circumspector Deus

noli amare mendacium adversus fratrem tuum neque amico similiter facias

noli velle mentiri omne mendacium adsiduitas enim illius non bona

noli verbosus esse in multitudine presbyterorum et non iteres verbum in tua oratione

non oderis laboriosa opera et rusticationem ab Altissimo creatam

non te reputes in multitudine indisciplinatorum

memento irae quoniam non tardabit

humilia valde spiritum tuum quoniam vindicta carnis impii ignis et vermes

noli praevaricari in amicum pecunia differenti neque fratrem carissimum auro spreveris

noli discedere a muliere sensata et bona quam sortitus es in timore Dei gratia enim verecundiae illius super aurum

non laedas servum operantem in veritate neque mercennarium dantem animam suam

servus sensatus dilectus quasi anima tua non defraudes illum libertate neque inopem derelinquas illum

pecora tibi sunt adtende illis et si sunt utilia perseverent apud te

filii tibi sunt erudi illos et curva illos a pueritia illorum

filiae tibi sunt serva corpus illarum et non ostendas hilarem faciem tuam ad illas

trade filiam et grande opus feceris et homini sensato da illam

mulier si est tibi secundum animam tuam non proicias illam et odibili non credas te in toto corde

honora patrem tuum et gemitus matris tuae ne obliviscaris

memento quoniam nisi per illos non fuisses et retribue illis quomodo et illi tibi

in tota anima tua time Deum et sacerdotes illius sanctifica

in omni virtute dilige eum qui te fecit et ministros eius non derelinquas

honora Deum ex tota anima tua et honorifica sacerdotes et propurga te cum brachiis

da illi partem sicut mandatum est tibi primitiarum et purgationis et de neglegentia purga te cum paucis

datum brachiorum tuorum et sacrificium sanctificationis offers initia sanctorum

et pauperi porrige manum tuam ut perficiatur propitiatio et benedictio tua

gratia datus in conspectu omnis viventis et mortuo non prohibeas gratiam

non desis plorantibus in conrogatione et cum lugentibus ambula

non te pigeat visitare infirmum ex his enim in dilectione firmaberis

in omnibus operibus tuis memorare novissima tua et in aeternum non peccabis

 Sir.8

non litiges cum homine potente ne forte incidas in manus illius

non contendas cum viro locuplete ne forte contra consistat litem tibi

multos perdidit aurum atque argentum et usque cor regum extendit et convertit

non litiges cum homine linguato et non strues in igne illius ligna

non communices homini indocto ne male de progenie tua loquatur

ne despicias hominem avertentem se a peccato neque inproperes ei memento quoniam omnes sumus in correptionem

ne spernas hominem in sua senecta etenim ex nobis senescunt

noli de mortuo gaudere sciens quoniam omnes morimur et in gaudium nolumus venire

ne despicias narrationem presbyterorum sapientium et in proverbiis illorum conversare

ab ipsis enim disces doctrinam intellectus et servire magnatis sine querella

non te praetereat narratio seniorum et ipsi enim didicerunt a patribus suis

quoniam ab ipsis disces intellectum et in tempore necessitatis responsum

non incendas carbones peccatoris arguens eos ne incendaris flamma ignis peccatorum illorum

ne contra faciem stes contumeliosi ne sedeat quasi insidiator ori tuo

noli fenerare homini fortiori te quod si feneraveris tamquam perditum habe

non spondeas super virtutem tuam quod si spoponderis quasi restituens cogita

non iudices contra iudicem quoniam secundum quod dignum est iudicat

cum audace non eas in via ne forte gravet mala sua in te ipse enim secundum voluntatem suam vadit et simul cum stultitia illius peries

cum iracundo non facias rixam cum audace non eas in desertum quoniam quasi nihil est ante illum sanguis et ubi non est adiutorium elidet te

cum fatuis ne consilium habeas non enim poterunt diligere nisi quae ipsis placent

coram extraneo ne facias consilium nescis enim quid pariet

non omni homini cor tuum manifestes ne forte inferat tibi gratiam et convicietur tibi

 Sir.9

non zeles mulierem sinus tui ne ostendas super te malitiam doctrinae nequam

non des mulieri potestatem animae tuae ne ingrediatur in virtute tua et confundaris

ne respicias mulierem multivolam ne forte incidas in laqueos illius

cum psaltrice ne adsiduus sis nec audias illam ne forte pereas in efficacia illius

virginem ne conspicias ne forte scandalizeris in decore illius

non des fornicariis animam tuam in nullo ne perdas te et hereditatem tuam

noli conspicere in vicis civitatis nec oberraveris in plateis illius

averte faciem tuam a muliere compta et non circumspicias speciem alienam

propter speciem mulieris multi perierunt et ex hoc concupiscentia quasi ignis exardescit

omnis mulier quae est fornicaria quasi stercus in via conculcatur

speciem mulieris alienae multi admirati reprobi facti sunt conloquium enim illius quasi ignis exardescit

cum aliena muliere non accumbas super cubitum cum aliena muliere ne sedeas omnino nec accumbas cum ea super cubitum

et non alterceris cum ea in vino ne forte declinet cor tuum in illa et sanguine tuo labaris in perditionem

ne derelinquas amicum antiquum novus enim non erit similis illi

vinum novum amicus novus veterescat et cum suavitate bibes illud

non zeles gloriam et opes peccatoris non enim scis quae futura sit illius subversio

non placeat tibi iniuria iniustorum sciens quoniam usque ad inferos non placebit impius

longe abesto ab homine potestatem habente occidendi et non suspicaberis timorem mortis

et si accesseris ad illum noli aliquid committere ne forte auferat vitam tuam

communionem mortis scito quoniam in medium laqueorum ingredieris et super dolentium arma ambulabis

secundum virtutem tuam cave te a proximo et cum sapientibus et prudentibus tracta

viri iusti sint tibi convivae et in timore Dei sit gloriatio tibi

et in sensu sit tibi cogitatus et omnis narratio tua in praeceptis Altissimi

in manus artificum opera laudabitur et princeps populi in sapientia sermonis sui in sensu vero seniorum verbum

terribilis est in civitate sua homo linguosus et temerarius in verbo suo odibilis erit

 Sir.10

iudex sapiens vindicabit populum suum et principatus sensati stabilis erit

secundum iudicem populi sic et ministri eius et qualis rector est civitatis tales et inhabitantes

rex insipiens perdet populum suum et civitates inhabitabuntur per sensum prudentium

in manu Dei potestas terrae et exclamabilis omnis iniquitas gentium et utilem rectorem in tempus suscitabit super illam

in manu Dei potestas hominis et super faciem scribae inponet honorem suum

omnis iniuriae proximi ne memineris et nihil agas in operibus iniuriae

odibilis coram Deo et hominibus superbia et execrabilis omnis iniquitas gentium

regnum a gente in gentem transfertur propter iniustitias et iniurias et contumelias et diversos dolos

avaro autem nihil est scelestius quid superbit terra et cinis

nihil est iniquius quam amare pecuniam hic enim et animam suam venalem habet quoniam in vita sua proiecit intima sua

omnis potentatus brevis via

brevem languorem praecidit medicus sic et rex hodie est et cras morietur

cum enim moritur homo hereditabit serpentes et bestias et vermes

initium superbiae hominis apostatare a Deo

quoniam ab eo qui fecit illum recessit cor eius quoniam initium peccati omnis superbia qui tenuerit illam adimplebitur maledictis et subvertet eos in finem

propterea exhonoravit Dominus conventus malorum et destruxit eos usque in finem

sedes ducum superborum destruxit Deus et sedere fecit mites pro illis

radices gentium superbarum arefecit Deus et plantavit humiles ex ipsis gentibus

terras gentium evertit Dominus et perdidit eas usque ad fundamentum

arefecit ex ipsis et disperdidit illos et cessare fecit memoriam eorum a terra

perdidit Deus memoriam superborum et reliquit memoriam humilium sensu

non est creata hominibus superbia neque iracundia nationi mulierum

semen hominum honorabitur hoc quod timet Dominum semen autem hoc exhonorabitur hominum quod praeterit mandata Domini

in medio fratrum rector illorum in honore et qui timent Deum erunt in oculis illius

gloria divitum honoratorum et pauperum timor Dei est

non despicere hominem iustum pauperem et non magnificare virum peccatorem divitem

magnus est iudex et potens est in honore et non est maior illo qui timet Deum

servo sensato liberi servient et vir prudens disciplinatus non murmurabit correptus et inscius non honorabitur

noli te extollere in faciendo opere tuo et noli cunctari in tempore angustiae

melior est qui operatur et abundat in omnibus quam qui gloriatur et eget panem

fili in mansuetudine serva animam tuam et da illi honorem secundum meritum suum

peccantem in animam suam quis iustificabit et quis honorificabit exhonorantem animam suam

pauper gloriatur per disciplinam et timorem suum et est homo qui honorificatur propter substantiam suam

qui gloriatur in paupertate quanto magis in substantia et qui gloriatur in substantia paupertatem vereatur

 Sir.11

sapientia humiliati exaltabit caput illius et in medio magnatorum consedere illum faciet

non laudes virum in specie sua neque spernas hominem in visu suo

brevis in volatilibus est apis et initium dulcoris habet fructus illius

in vestitu ne glorieris umquam nec in die honoris tui extollaris quoniam mirabilia opera Altissimi solius et gloriosa et absconsa et invisa opera illius

multi tyranni sederunt in throno et insuspicabilis portavit diadema

multi potentes pressi sunt valide et gloriosi traditi sunt in manus alterorum

priusquam interroges ne vituperes quemquam et cum interrogaveris corripe iuste

priusquam audias ne respondeas verbum et in medio sermonum ne adicias loqui

de re ea quae te non molestat ne certeris et in iudicio peccantium ne consistas

fili ne in multis sint actus tui et si dives fueris non eris inmunis a delicto si enim secutus fueris non adprehendes et non effugies si praecucurreris

est laborans et festinans et dolens impius et tanto magis non abundat

est homo marcidus egens recuperatione plus deficiens virtute et abundans paupertate

et oculus Dei respexit illum in bono et erexit illum ab humilitate ipsius et exaltavit caput eius et mirati sunt in illo multi et honoraverunt Deum

bona et mala vita et mors et paupertas et honestas a Deo sunt

[]

[]

datio Dei permanet iustis et profectus illius successus habebunt in aeternum

est qui locupletatur parce agendo et haec pars mercedis illius

in eo quod dicit inveni requiem mihi et nunc manducabo de bonis meis solus

et nescit quod tempus praetereat et relinquet omnia aliis

sta in testamento tuo et in illo conloquere et in opere mandatorum tuorum veteresce

ne manseris in operibus peccatorum fide autem in Deo et mane in loco tuo

facile est enim in oculis Dei de subito honestari pauperem

benedictio Dei in mercedem iusti festinat et in honore veloci processus illius fructificat

ne dicas quid est mihi opus et quae erunt mihi ex hoc bona

ne dicas sufficiens sum et quid ex hoc pessimabor

in die bonorum ne inmemor sis malorum et in die malorum ne inmemor sis bonorum

quoniam facile coram Deo in die obitus retribuere unicuique secundum vias suas

malitia horae oblivionem facit luxuriae magnae et in fine hominis denudatio operum illius

ante mortem ne laudes hominem quemquam quoniam in filiis suis agnoscitur vir

non omnem hominem inducas in domum tuam multae enim insidiae sunt dolosi

sicut enim eructant praecordia fetantium sicut perdix inducitur in caveam et ut caprea in laqueum sic et cor superborum et sicut prospectator videns casum proximi sui

bona enim in mala convertens insidiatur et in electis inponet maculam

ab scintilla una augetur ignis et ab uno doloso augetur sanguis homo vero peccator sanguini insidiatur

adtende te a pestifero fabricat enim mala ne forte inducat super te subsannationem in perpetuum

admitte ad te alienigenam et subvertet te in turbore et abalienabit te a tuis propriis

 Sir.12

si benefeceris scito cui feceris et erit gratia in bonis tuis multa

benefac iusto et invenies retributionem magnam et si non ab ipso certe a Domino

non est ei bene qui adsiduus est malis et elemosynam non danti quoniam et Altissimus odio habet peccatores et misertus est paenitentibus

da misericordi et ne suscipias peccatorem et impiis et peccatoribus reddet vindictam custodiens eos in die vindictae

da bono et non receperis peccatorem

benefac humili et non dederis impio prohibe panes illi dare ne in ipsis potentior te sit

nam duplicia mala invenies in omnibus bonis quoniam et Altissimus odio habet peccatores et impiis reddet vindictam

non agnoscetur in bonis amicus et non abscondetur in malis inimicus

in bonis viri inimici illius in tristitia et in malitia illius amicus agnitus est

non credas inimico tuo in aeternum sicut enim aeramentum eruginat nequitia illius

et si humiliatus vadat curvus adice animum tuum et custodi te ab illo

non statuas illum penes te nec sedeat ad dexteram tuam ne conversus stet in loco tuo ne forte conversus in locum tuum inquirat cathedram tuam et in novissimo cognoscas verba mea et in sermonibus meis stimuleris

quis miserebitur incantatori a serpente percusso et omnibus qui adpropiant bestiis et qui comitatur cum viro iniquo et obvolutus est in peccatis eius

una hora tecum permanebit si autem declinaveris non subportabit

in labiis suis indulcat inimicus et in corde suo insidiatur ut subvertat te in foveam

in oculis suis lacrimatur inimicus et si invenerit tempus non satiabitur sanguine

si incurrerint tibi mala invenies eum illic priorem

in oculis suis lacrimatur inimicus et quasi adiuvans suffodiet plantas tuas

caput suum movebit et plaudebit manu et multa susurrans commutabit vultum suum

 Sir.13

qui tetigerit picem inquinabitur ab illa et qui communicaverit superbo inducet superbiam

pondus super se tollit qui honestiori communicat et ditiori te ne socius fueris

quid communicabit caccabus ad ollam quando enim conliserint confringetur

dives iniuste egit et fremebit pauper autem laesus tacebit

si largitus fueris adsumet te et si non habueris derelinquet te

si habes convivet tecum et evacuabit te et ipse non dolebit super te

si necessarius illi fueris subplantabit te et subridens spem dabit narrans tibi bona et dicet quid opus est tibi

et confundet te in cibis suis donec te exinaniat bis et ter et in novissimo derideat te postea videns derelinquet te et caput suum movebit ad te

[]

adtende ne seductus in stultitiam humilieris

noli esse humilis in sapientia tua ne humiliatus in stultitiam seducaris

advocatus a potentiore discede ex hoc enim magis te advocabit

ne inprobus sis ne inpingaris et longe abesto ne eas in oblivionem

ne retineas ex aequo loqui cum illo ne credas multis verbis illius ex multa enim loquella temptabit te et subridens interrogabit te de absconditis tuis

inmitis animus illius conservabit verba tua et non parcet de malitia et de vinculis

cave tibi et adtende diligenter auditui tuo quoniam cum subversione tua ambulas

audiens vero illa quasi in somnis vide et vigilabis

omni vita tua dilige Deum et invoca eum in salute tua

omne animal diligit similem sibi sic et omnis homo proximum sibi

omnis caro ad similem sibi coniungitur et omnis homo simili sui sociabitur

si communicabit lupus agno aliquando sic peccator iusto

quae communicatio sancto homini ad canem aut quae pax bona diviti ad pauperem

venatio leonis onager in heremo sic pascua sunt divitum pauperes

et sicut abominatio est superbo humilitas sic execratio divitis pauper

dives commotus confirmatur ab amicis humilis autem cum ceciderit expellitur et a notis

diviti decepto multi recuperatores locutus est superba et iustificaverunt illum

humilis deceptus est et insuper arguitur locutus est sensate et non est datus ei locus

dives locutus est et omnes tacuerunt et verbum illius usque ad nubes perducent

pauper locutus est et dicunt quis est hic et si offenderit subvertunt illum

bona est substantia cui non est peccatum in conscientia et nequissima paupertas in ore impii

cor hominis inmutat faciem illius sive in bona sive in mala

vestigium cordis boni et faciem bonam difficile invenies et cum labore

 Sir.14

beatus vir qui non est lapsus verbo ex ore suo et non est stimulatus in tristitia delicti

felix qui non habuit animi sui tristitiam et non excidit ab spe sua

viro cupido et tenaci sine ratione est substantia et homini livido ad quid aurum

qui acervat ex animo suo iniuste aliis congregat et in bonis illius alius luxuriabitur

qui sibi nequa est cui alii bonus erit et non iucundabitur in bonis suis

qui sibi invidet nihil est illo nequius et haec redditio est malitiae illius

et si bene fecerit ignoranter et non volens facit et in novissimo manifestat malitiam suam

nequa est oculus lividi et avertens faciem et despiciens animam suam

insatiabilis oculus cupidi in parte iniquitatis non satiabitur donec consummet arefaciens animam suam

oculus malus ad mala et non satiabitur pane et in tristitia erit super mensam suam

fili si habes benefac tecum et Deo bonas oblationes offer

memor esto quoniam mors non tardat et testamentum inferorum quia demonstratum est tibi testamentum enim huius mundi morte morietur

ante mortem benefac amico tuo et secundum vires tuas exporrigens da pauperi

non defrauderis a die bono et particula boni doni non te praetereat

nonne aliis relinques dolores et labores tuos in divisione sortis

da et accipe et iustifica animam tuam

ante obitum tuum operare iustitiam quoniam non est apud inferos invenire cibum

omnis caro sicut faenum veterescit et sicut folium fructificans in arbore viridi

alia generat et alia deicit sic generatio carnis et sanguinis alia finitur et alia nascitur

omne opus corruptibile in fine deficiet et qui illud operatur ibit cum ipso

et omne opus electum iustificabitur et qui operatur illud honorabitur in illo

beatus vir qui in sapientia sua morietur et qui in iustitia sua meditabitur et in sensu cogitabit circumspectionem Dei

qui excogitat vias illius in suo corde et in absconsis illius intellegens vadens post illam quasi vestigator et in viis illius consistens

qui respicit per fenestras et in ianuas illius audiens

qui requiescit iuxta domum illius et in parietibus illius figens palum statuet casulam suam ad manus illius et requiescunt in casula eius bona per aevum

statuet filios suos sub tegimen illius et sub ramis illius morabitur

protegetur in subtegmine illius a fervore et in gloria eius requiescet

 Sir.15

qui timet Deum faciet illud et qui continens est iustitiae adprehendet illam

et obviabit illi quasi mater honorificata et quasi mulier a virginitate suscipiet illum

cibabit illum panem vitae et intellectus et aqua sapientiae salutaris potabit illum et firmabitur in illo et non flectetur

et continebit illum et non confundetur et inaltabit illum apud proximos suos

et in medio ecclesiae aperiet os illius adimplebit illum spiritu sapientiae et intellectus et stolam gloriae vestiet illum

iucunditatem et exultationem thesaurizabit super illum et nomine aeterno hereditabit illum

homines stulti non adprehendent illam et homines sensati obviabunt illi homines stulti non videbunt illam longe enim abest a superbia et dolo

viri mendaces non erunt illius memores et viri veraces inveniuntur in illa et successum habebunt usque ad inspectionem Dei

non est speciosa laus in ore peccatoris

quoniam a Deo profecta est sapientia sapientiae enim Dei adstabit laus et in ore fideli abundabit et Dominator dabit eam illi

non dixeris per Deum abest quae odit enim ne feceris

non dicas ille me inplanavit non enim necessarii sunt illi homines impii

omne execramentum erroris odit Deus et non erit amabile timentibus illum

Deus ab initio constituit hominem et reliquit illum in manu consilii sui

adiecit mandata et praecepta sua

si volueris mandata conservabunt te et in perpetuum fidem placitam facere

adposuit tibi aquam et ignem ad quod voles porrige manum tuam

ante hominem vita et mors bonum et malum quod placuerit ei dabitur illi

quoniam multa sapientia Dei et fortis in potentia videns omnes sine intermissione

oculi Dei ad timentes eum et ipse agnoscit omnem operam hominis

nemini mandavit impie agere et nemini dedit spatium peccandi

non enim concupiscit multitudinem filiorum infidelium et inutilium

 Sir.16

et ne iucunderis in filiis impiis si multiplicentur non oblecteris super ipsos si non est timor Dei cum illis

non credas vitae illorum et ne respexeris in labores illorum

melior est enim unus timens Deum quam mille filii impii

et utile mori sine filiis quam relinquere filios impios

ab uno sensato inhabitabitur patria et a tribus impiis deseretur

multa talia vidit oculus meus et fortiora horum audivit auris mea

in synagoga peccantium exardebit ignis et in gente incredibili exardescit ira

non exoraverunt pro peccatis suis antiquis gigantibus qui destruxerunt confidentes suae virtuti

et non pepercit peregrinationi illorum et execratus est illos prae superbia verbi illorum

non misertus est illis gentem totam perdens et extollentes se in suis peccatis

et sicut sescenta milia peditum qui congregati sunt in duritia cordis sui et si unus fuisset cervicatus mirum si fuisset inmunis

misericordia enim et ira est cum illo potens exoratio et effundens iram

secundum misericordiam suam sic correptio illius hominem secundum operam suam iudicat

non effugiet in rapinam peccator et non retardabit sufferentia misericordiam facientis

omnis misericordia faciet locum unicuique secundum meritum operum suorum et secundum intellectum peregrinationis ipsius

non dicas a Deo abscondar et ex summo quis mei memorabitur

in populo magno non agnoscar quae est enim anima mea in tam inmensa creatura

ecce caelum et caeli caelorum abyssus et universa terra et quae in eis sunt in conspectu illius commovebuntur

montes simul et colles et fundamenta terrae et cum conspexerit illa Deus tremore concutientur

et omne cor intellegetur

et vias illius quis intellegit et procella quam nec oculus videbit hominis

nam plurima opera illius sunt in absconsis opera iustitiae quis enuntiabit aut quis sustinebit longe enim est testamentum a quibusdam et interrogatio omnium in consummatione est

qui minoratur corde cogitat inania et vir inprudens et errans cogitat stulta

audi me fili et disce disciplinam sensus et in verbis meis adtende in corde

edicam in aequitate disciplinam et scrutabor enarrare sapientiam et in verbis meis adtende in corde tuo et dico in aequitate spiritus virtutes quas posuit Deus in opera sua ab initio et in veritate enuntio scientiam eius

in iudicio Dei opera ipsius ab initio et ab institutione ipsorum distinxit partes illorum et initia ipsorum in gentibus suis

ornavit in aeternum opera illorum nec esurierunt nec laboraverunt et non destiterunt ab operibus suis

unusquisque proximum sibi non angustiavit usque in aevum

non incredibiles verbo illius

post haec Deus in terram respexit et implevit illam bonis suis

anima omnis vitalis denudavit ante faciem ipsius et ipsa iterum reversio illorum

 Sir.17

Deus creavit de terra hominem et secundum imaginem suam fecit illum

et iterum convertit illum in ipsam et secundum se vestivit illum virtutem

numerum dierum et tempus dedit illi et dedit illi potestatem eorum quae sunt super terram

posuit timorem illius super omnem carnem et dominatus est bestiarum et volatilium

creavit ex ipso adiutorium similem ipsi consilium et linguam et oculos aures et cor dedit illis excogitandi et disciplinam intellectus replevit illos

creavit illis scientiam spiritus sensum implevit cor illorum et mala et bona ostendit illis

posuit oculum ipsorum super corda illorum ostendere illis magnalia operum suorum

et nomen sanctificationis conlaudent et gloriari in mirabilibus illius et magnalia enarrent operum eius

addidit illis disciplinam et legem vitae hereditavit illos

testamentum aeternum constituit cum illis et iudicia sua ostendit illis

et magnalia honoris eius vidit oculus illorum et honorem vocis audierunt aures illorum et dixit illis adtendite ab omni iniquo

et mandavit illis unicuique de proximo

viae illorum coram ipso sunt semper non sunt absconsae ab oculis ipsius

in unamquamque gentem praeposuit rectorem

et pars Dei Israhel facta est manifesta

omnia opera illorum velut sol in conspectu Dei et oculi eius sine intermissione inspicientes in viis eorum

non sunt absconsa testamenta per iniquitatem eorum et omnes iniquitates eorum in conspectu Dei

elemosyna viri quasi sacculum cum ipso et gratiam hominis quasi pupillam conservabit

et postea resurget et retribuet illis retributionem unicuique in caput illorum et convertet in interiores partes terrae

paenitentibus autem dedit viam iustitiae et conrogavit deficientes sustinere et destinavit illis sortem veritatis

convertere ad Deum et relinque peccata tua

precare ante faciem et minue offendiculum

refer te ad Dominum et avertere ab iniustitia et nimis odito execrationem

et cognosce iustitias et iudicia Dei et sta in sorte propositionis et orationis altissimi Dei

in partes vade saeculi sancti cum vivis et dantibus confessionem

non demoreris in errore impiorum a mortuo quasi nihil perit

confiteberis vivens vivus et sanus confiteberis et laudabis Deum et gloriaberis in miserationibus illius

quam magna misericordia Dei et propitiatio illius convertentibus ad se

nec enim omnia possunt esse in hominibus quoniam non est inmortalis filius hominis et in vanitate malitiae placuerunt

quid lucidius sole et hic deficiet aut quid nequius excogitabit caro et sanguis et hoc arguitur

virtutem altitudinis caeli ipse conspicit et omnes homines terra et cinis

 Sir.18

qui vivit in aeternum creavit omnia simul Deus solus iustificabitur et manet invictus rex in aeternum

quis sufficit enarrare opera illius

quis enim investigabit magnalia eius

virtutem autem magnitudinis eius quis enuntiabit et quis adiciet enarrare misericordiam eius

non est minuere neque adicere nec est invenire magnalia Dei

cum consummaverit homo tunc incipit et cum quieverit operabitur

quid homo et quae gratia illius et quid bonum aut quid nequam illius

numerus dierum hominum multum centum anni quasi guttae aquae a mare et sicut calculus harenae sic exigui anni in die aevi

propter hoc patiens est Deus in illis et effudit super eos misericordiam suam

vidit praesumptionem cordis illorum quoniam mala est et cognovit subversionem illorum quoniam nequa est

ideo adimplevit propitiationem suam in illis et ostendit illis viam aequitatis

miseratio hominis circa proximum suum misericordia autem Dei super omnem carnem

qui misericordiam habet et docet erudit quasi pastor gregem suum

misereatur excipiens doctrinam miserationis et qui festinant in iudiciis eius

fili in bonis non des querellam et omni dato non des tristitiam verbi mali

nonne ardorem refrigerabit ros sic et verbum melius quam datus

nonne ecce verbum super datum bonum et utraque cum homine iustificato

stultus achariter inproperabit et datus indisciplinati tabescere facit oculos

ante iudicium para iustitiam tibi et antequam loquaris disce

ante languorem adhibe medicinam et ante iudicium interroga te ipsum et in conspectu Dei invenies propitiationem

ante languorem humilia te et in tempore infirmitatum ostende conversationem tuam

non inpediaris operari semper et non veteris usque ad mortem iustificari quoniam merces Dei manet in aeternum

ante orationem praepara animam tuam et noli esse quasi homo qui temptat Deum

memento irae in die consummationis et tempus retributionis in conversatione facies

memento paupertatis in tempore abundantiae et necessitatem paupertatis in die divitiarum

a mane usque ad vesperam mutatur tempus et haec omnia citata in oculis Dei

homo sapiens in omnibus metuet et in diebus delictorum adtendet ab inertia

omnis astutus agnovit sapientiam et invenienti eam dabit confessionem

sensati in verbis et ipsi sapienter egerunt et intellexerunt veritatem et iustitiam et inploraverunt proverbia et iudicia

de continentia animae post concupiscentias tuas non eas et a voluntate tua avertere

si praestes animae tuae concupiscentiam eius faciet te in gaudium inimicis

ne oblecteris in turbis nec in modicis ad duas est enim commissio illorum

ne fueris mediocris in contentione ex fenore et non est tibi nihil in sacculo eris enim invidus tuae vitae

 Sir.19

operarius ebriacus non locupletabitur et qui spernit modica paulatim decidet

vinum et mulieres apostatare faciunt sapientes et arguent sensatos

et qui se iungit fornicariis erit nequa putredo et vermes hereditabunt illum et extolletur in exemplum maius et tolletur de numero anima eius

qui credit cito levis corde minorabitur et qui delinquit in animam suam insuper habebitur

qui gaudet iniquitati denotabitur et qui odit correptionem comminuetur vita et qui odit loquacitatem extinguit malitiam

qui peccat in animam suam paenitebitur et qui iucundatur malitia denotabitur

ne iteres verbum nequam et durum et non minoraberis

amico et inimico noli enarrare sensum tuum et si est tibi delictum noli denudare

audiet enim te et custodiet te et quasi defendens peccatum odiet te et sic aderit tibi semper

audisti verbum adversus proximum conmoriatur in te fidens quoniam non te disrumpet

a facie verbi parturit fatuus tamquam gemitus partus infantis

sagitta infixa femori carnis sic verbum in corde stulti

corripe amicum ne forte non intellexerit et dicat non feci aut si fecerit ne iterum addat facere

corripe proximum ne forte non dixerit et si dixerit ne forte iteret

corripe amicum saepe enim fit commissio

et non omni verbo credas est qui labitur lingua sed non ex animo

quis est enim qui non deliquerit lingua sua corripe proximum antequam commineris

et da locum timori Altissimi quia omnis sapientia timor Dei et in illa timere Deum et in omni sapientia dispositio legis

et non est sapientia nequitiae disciplina et non est cogitatus peccatorum prudentia

est nequitia et ipsa execratio et est insipiens qui minuitur sapientia

melior est homo qui deficit sapientia et deficiens sensu in timore quam qui abundat sensu et transgreditur legem Altissimi

est sollertia certa et ipsa iniqua

et est qui emittit verbum certum enarrans veritatem est qui nequiter humiliat se et interiora eius plena sunt dolo

et est iustus qui se nimium submittit a multa humilitate et est iustus qui inclinat faciem et fingit non videre quod ignoratum est

et si ab inbecillitate virium vetetur peccare si invenerit tempus malefaciendi malefaciet

ex visu cognoscitur vir et ab occursu faciei cognoscitur sensatus

amictus corporis et risus dentium et ingressus hominis enuntiant de illo

est correptio mendax in ira contumeliosi et est indicium quod non probatur esse bonum et est tacens et ipse est prudens

 Sir.20

quam bonum est arguere quam irasci et confitentem in oratione non prohibere

concupiscentia spadonis devirginavit iuvenem

sic qui facit per vim iudicium inique

quam bonum est correptum manifestare paenitentiam sic enim effugies voluntarium peccatum est tacens qui invenitur sapiens

et est odibilis qui procax est ad loquendum

est autem tacens non habens sensum loquellae et est tacens sciens tempus apti temporis

homo sapiens tacebit usque ad tempus lascivus autem et inprudens non servabunt tempus

qui multis utitur verbis laedit animam suam et qui potestatem sibi adsumit iniuste odietur

est processio in malis viro indisciplinato et est inventio in detrimentum

est datus qui non sit utilis et est datus cuius retributio duplex

est propter gloriam minoratio et est qui ab humilitate levavit caput

est qui multa redimat modico pretio et restituens ea septuplum

sapiens in verbis se ipsum amabilem facit gratiae autem fatuorum effundentur

datus insipientis non erit utilis tibi oculi enim illius septimplices sunt

exigua dabit et multa inproperabit et apertio oris illius inflammatio est

hodie fenerat quis et cras expetit et odibilis homo huiusmodi

fatuo non erit amicus et non erit gratia bonis illius

qui enim edunt panem illius falsi linguae sunt quotiens et quanti inridebunt eum

neque enim quod habendum erat directo sensu distribuit similiter et quod non erat habendum

lapsus falsae linguae quasi qui pavimento cadens nam et sic casus malorum festinanter venient

homo acharis quasi fabula vana in ore indisciplinatorum adsidua erit

ex ore fatui reprobabitur parabola non enim dicit illam in tempore suo

est qui vetatur peccare ab inopia et in requie sua stimulabitur

est qui perdit animam suam prae confusione et ab inprudenti persona perdet eam personae autem acceptione perdet se

est qui prae confusione promittit amico et lucratus est eum inimicum gratis

obprobrium nequa in homine mendacium et in ore indisciplinatorum adsidue erit

potius furem quam adsiduitas viri mendacis perditionem autem ambo hereditabunt

mores hominum mendacium sine honore et confusio illius cum ipso sine intermissione

verbum parabolarum sapiens in verbis producet se ipsum et homo prudens placebit magnatis

qui operatur terram suam inaltabit acervum fructuum et qui operatur iustitiam ipse exaltabitur qui vero placet magnatis effugiet iniquitatem

xenia et dona excaecant oculos iudicum et quasi mutus in ore avertit correptiones eorum

sapientia absconsa et thesaurus invisus quae utilitas in utrisque

melius in hominibus qui abscondent insipientiam suam quam qui abscondunt sapientiam suam

 Sir.21

fili peccasti non adicias iterum sed et de pristinis deprecare ut tibi remittatur

quasi a facie colubri fuge peccata et si accesseris ad illa suscipient te

dentes leonis dentes eius interficientes animas hominum

quasi romphea bis acuta omnis iniquitas plagae illius non est sanitas

cataplectatio et iniuriae adnullabunt substantiam sic substantia superbiae eradicabitur

deprecatio pauperis ex ore usque ad aures eius veniet et iudicium festinato adveniet illi

qui odit correptionem vestigium est peccatoris et qui timet Deum convertet ad cor suum

notus a longe potens lingua audaci et sensatus scit labi se ab ipso

qui aedificat domum inpendiis alienis quasi qui colligat lapides suos in hieme

stuppa collecta synagoga peccantium et consummatio illorum flamma ignis

via peccantium conplanata lapidibus et in fine illorum inferi et tenebrae et poena

qui custodit iustitiam continebit sensum eius

consummatio timoris Dei sapientia et sensus

non erudietur qui non est sapiens in bono

est autem insipientia quae abundat in malo et non est sensus ubi abundat amaritudo

scientia sapientis tamquam inundatio abundabit et consilium illius sicut fons vitae permanet

cor fatui quasi vas confractum et omnem sapientiam non tenebit

verbum sapiens quodcumque audierit scius laudabit et ad se adiciet audivit luxuriosus et displicebit illi et proiciet illud post dorsum suum

narratio fatui quasi sarcina in via nam in labiis sensati invenietur gratia

os prudentis quaeritur in ecclesia et verba illius cogitabunt in cordibus suis

tamquam domus exterminata sic fatuo sapientia et scientia insensati inenarrabilia verba

conpedes in pedibus stulto doctrina et quasi vincula manuum supra manum dexteram

fatuus in risu inaltat vocem suam vir autem sapiens vix tacite ridebit

ornamentum aureum prudenti doctrina et quasi brachiale in brachio dextro

pes fatui facilis in domum proximi et homo peritus confundetur a persona potentis

stultus a fenestra respiciet in domum vir autem eruditus foris stabit

stultitia hominis audire per ostium et prudens gravabitur contumelia

labia inprudentium stulta narrabunt verba autem prudentium statera ponderabuntur

et in ore fatuorum cor illorum et in corde sapientium os illorum

dum maledicit impius diabolum maledicit ipse animam suam

susurrio coinquinabit animam suam et in omnibus odietur et qui manserit odiosus erit tacitus et sensatus honorabitur

 Sir.22

in lapide luteo lapidatus est piger et omnes loquentur super aspernationem illius

de stercore boum lapidatus est piger et omnis qui tetigerit eum excutiet manus

confusio patris est de filio indisciplinato in filia autem in deminoratione fiet

filia prudens hereditas viro suo nam quae confundit in contumeliam fit genitoris

patrem et virum confundit audax et ab impiis non minorabitur ab utrisque autem inhonorabitur

musica in luctu inportuna narratio flagella et doctrina in omni tempore sapientia

qui docet fatuum quasi qui conglutinet testam

qui narrat verbum non adtendenti quasi qui excitat dormientem de gravi somno

qui enumerat stulto et in fine dicit quis est hic

super mortuum plora defecit enim lux eius et super fatuum plora defecit enim sensus

modicum plora supra mortuum quoniam requievit

nequissimi enim nequissima vita super mortem fatui

luctus mortui septem dies fatui autem et impii omnes dies vitae illorum

cum stulto non multum loquaris et cum insensato ne abieris

serva te ab illo ut non molestiam habeas et non coinquinaberis in inpactu illius

deflecte ab illo et invenies requiem et non acediaberis in stultitiam illius

super plumbum gravabitur et quod illi aliud nomen quam fatuus

harenam et salem et massam ferri facilius est portare quam hominem inprudentem et fatuum et impium

loramentum ligneum conligatum fundamento aedificii non dissolvetur sic et cor confirmatum in cogitatione consilii

cogitatus sensati in omni tempore vel metu non pravabitur

sicut pali in excelsis et cementa in inpensa posita contra faciem venti non permanebunt

sic et cor timidum in cogitatione stulti contra impetum timoris non resistit

sic et cor trepidum in cogitatione fatui omni tempore non metuebit sic et qui in praeceptis Dei permanet semper

pungens oculum deducens lacrimas et qui pungit cor proferet sensum

mittens lapidem in volatilia deiciet illa sic et qui conviciatur amico dissolvit amicitiam

ad amicum et si produxeris gladium non desperes est enim regressus ad amicum

si aperuerit os triste non timeas est enim concordatio excepto convicio et inproperio et superbia et mysterii revelatione et plaga dolosa in his omnibus effugiet amicus

fidem posside cum proximo in paupertate illius ut et in bonis illius laeteris

in tempore tribulationis illius permane illi fidelis ut et in hereditate illius coheres sis

ante ignem camini vapor et fumus ignis inaltatur sic et ante sanguinem maledicta et contumeliae et minae

amicum salutare non confundaris et a facie illius non me abscondam et si mala mihi evenerint per illum sustineo

omnis qui audiet cavebit se ab eo

quis dabit ori meo custodiam et supra labia mea signaculum certum uti ne cadam ab ipsis et lingua mea perdat me

 Sir.23

Domine pater et dominator vitae meae non relinquas me ne sinas me cadere in illis

quis superponet in me in cogitatu meo flagella et in corde meo doctrinam sapientiae ut ignorationibus eorum non parcant mihi et non pareant delicta illorum

et adincrescant ignorantiae meae et multiplicentur delicta mea et peccata mea abundent et incidam in conspectu adversariorum et gaudeat inimicus meus

Domine pater et Deus vitae meae ne derelinquas me in cogitatu illorum

extollentiam oculorum meorum ne dederis mihi et omne desiderium averte a me

aufer a me ventris concupiscentias et concubitus concupiscentiae ne adprehendant me et animae inreverenti et infrunitae ne tradas me

doctrina oris doctrinam oris audite filii et qui custodierit illam non periet in labiis suis nec scandalizabitur in operibus nequissimis

in vanitate sua adprehendetur peccator et superbus et maledicus scandalizabitur in illo

iurationi non adsuescat os tuum multus enim casus in illa

nominatio vero Dei non sit adsidua in ore tuo et nominibus sanctorum non admiscearis quoniam non eris inmunis ab eis

sicut enim servus interrogatus adsidue a livore non minuetur sic omnis iurans et nominans in toto a peccato non purgabitur

vir multum iurans implebitur iniquitate et non discedet a domo illius plaga

et si frustraverit delictum ipsius super ipsum erit et si dissimulaverit delinquet dupliciter

et si in vacuum iuraverit non iustificabitur replebitur enim retributione domus illius

est et alia loquella contraria morti non inveniatur in hereditate Iacob

etenim a misericordibus omnia haec auferentur et in delictis non volutabunt

indisciplinose non adsuescat os tuum est enim in illa verbum peccati

memento patris et matris tuae in medio enim magnatorum consistis

ne forte obliviscatur te in conspectu illorum et adsiduitate tua infatuatus inproperium patiaris et maluisses non nasci et diem nativitatis tuae maledicas

homo adsuetus in verbis inproperii in omnibus diebus suis non erudietur

duo genera abundant in peccatis et tertium adducit iram et perditionem

anima calida quasi ignis ardens non extinguetur donec aliquid gluttiat

et homo nequam in ore carnis suae non desinet donec incendat ignem

homini fornicario omnis panis dulcis non cessabit transgrediens a lecto suo

omnis homo qui transgreditur lectum suum contemnens in animam suam et dicens quis me videt

tenebrae circumdant me et parietes cooperiunt me et nemo circumspicit me quem vereor delictorum meorum non memorabitur Altissimus

et non intelleget quoniam omnia videt oculus illius quoniam expellit a se timorem Dei huiusmodi hominis timor et oculi hominum timentes illum

et non cognovit quoniam oculi Domini multo plus lucidiores super solem circumspicientes omnes vias hominum et profundum abyssi et hominum corda intuentes in absconsas partes

Domino enim Deo antequam crearentur omnia sunt agnita sic et post perfectum respicit omnia

hic in plateis civitatis vindicabitur quasi pullus equinus fugabitur et ubi non speravit adprehendetur

et erit dedecus omnibus quod non intellexerit timorem Dei

sic et mulier omnis relinquens virum suum et statuens hereditatem ex alieno matrimonio

primo enim in lege Altissimi incredibilis fuit et secundo virum suum dereliquit tertio in adulterio fornicata est et ex alio viro filios statuit sibi

haec in ecclesiam adducetur et in filios eius respicietur

non tradent filii eius radices et rami eius non dabunt fructum

derelinquent in maledictum memoriam illius et dedecus illius non delebitur

et agnoscent qui derelicti sunt quoniam nihil melius quam timor Dei et nihil dulcius quam respicere in mandatis Domini

et gloria magna est sequi Dominum longitudo enim dierum adsumetur ab eo

 Sir.24

sapientiae laus sapientia laudabit animam suam et in Deo honorabitur et in medio populi sui gloriabitur

et in ecclesiis Altissimi aperiet os suum et in conspectu virtutis illius gloriabitur

in medio populo exaltabitur et in plenitudine sancta admirabitur

in multitudine electorum habebit laudem et inter benedictos benedicetur dicens

ego ex ore Altissimi prodivi primogenita ante omnem creaturam

ego in caelis feci ut oriretur lumen indeficiens et sicut nebula texi omnem terram

ego in altis habitavi et thronus meus in columna nubis

gyrum caeli circuivi sola et in profundum abyssi penetravi et in fluctibus maris ambulavi

et in omni terra steti et in omni populo

et in omni gente primatum habui

et omnium excellentium et humilium corda virtute calcavi et in his omnibus requiem quaesivi et in hereditate eius morabor

tunc praecepit et dixit mihi creator omnium et qui creavit me requievit in tabernaculo meo

et dixit mihi in Iacob inhabita et in Israhel hereditare et in electis meis ede radices

ab initio ante saeculum creata sum et usque ad futurum saeculum non desinam et in habitatione sancta coram ipso ministravi

et sic in Sion firmata sum et in civitate sanctificata similiter requievi et in Hierusalem potestas mea

et radicavi in populo honorificato et in parte Dei mei hereditas illius et in plenitudine sanctorum detentio mea

quasi cedrus exaltata sum in Libano et quasi cypressus in monte Sion

et quasi palma exaltata sum in Cades et quasi plantatio rosae in Hiericho

quasi oliva speciosa in campis et quasi platanus exaltata sum iuxta aquam in plateis

sicut cinnamomum et aspaltum aromatizans odorem dedi quasi murra electa dedi suavitatem odoris

et quasi storax et galbanus et ungula et gutta et quasi libanus non incisus vaporavi habitationem meam et quasi balsamum non mixtum odor meus

ego quasi terebinthus extendi ramos meos et rami mei honoris et gratiae

ego quasi vitis fructificavi suavitatem odoris et flores mei fructus honoris et honestatis

ego mater pulchrae dilectionis et timoris et agnitionis et sanctae spei

in me gratia omnis vitae et veritatis in me omnis spes vitae et virtutis

transite ad me omnes qui concupiscitis me et a generationibus meis implemini

spiritus enim meus super melle dulcis et hereditas mea super mel et favum

memoria mea in generatione saeculorum

qui edunt me adhuc esurient et qui bibunt me adhuc sitient

qui audit me non confundetur et qui operantur in me non peccabunt

qui elucidant me vitam aeternam habebunt

haec omnia liber vitae testamentum Altissimi et agnitio veritatis

legem mandavit Moses in praeceptis iustitiarum et hereditatem domui Iacob et Israhel promissionis

posuit David puero suo excitare regem ex ipso fortissimum in throno honoris sedentem in sempiternum

qui implet quasi Phison sapientiam et sicut Tigris in diebus novorum

qui adimplet quasi Eufrates sensum qui multiplicat quasi Iordanis in tempore messis

qui mittit disciplinam sicut lucem et adsistens quasi Geon in die vindemiae

qui perficit primus scire ipsam et infirmior non investigavit eam

a mari enim abundavit cogitatio eius et consilium illius abysso magna

ego sapientia effudi flumina

ego quasi tramis aquae inmensae de fluvio ego quasi fluvius Doryx et sicut aquaeductus exivi a paradiso

dixi rigabo meum hortum plantationum et inebriabo pratus mei fructum

et ecce facta est mihi tramis abundans et fluvius meus propinquavit ad mare

quoniam doctrinam quasi antelucanum inlumino omnibus et enarrabo illam usque in longinquo

penetrabo inferiores partes terrae et inspiciam omnes dormientes et inluminabo sperantes in Deo

adhuc doctrinam quasi prophetiam effundam et relinquam illam quaerentibus sapientiam et non desinam in progenies illorum usque in aevum sanctum

videte quoniam non soli mihi laboravi sed omnibus exquirentibus veritatem

 Sir.25

in tribus placitum est spiritui meo quae sunt probata coram Deo et hominibus

concordia fratrum et amor proximorum et vir et mulier sibi consentientes

tres species odivit anima mea et adgravor valde animae illorum

pauperem superbum et divitem mendacem et senem fatuum et insensatum

in iuventute tua non congregasti et quomodo invenies eam in senectute tua

quam speciosum canitiae iudicium et presbyteris cognoscere consilium

quam speciosa veteranis sapientia et gloriosis intellectus et consilium

corona senum multa peritia et gloria illorum timor Dei

novem insuspicabilia cordis magnificavi et decimum dicam in lingua hominibus

homo qui iucundatur in filiis vivens et videns subversionem inimicorum

beatus qui inhabitat cum muliere sensata et qui in lingua sua non est lapsus et qui non servivit indignis se

beatus qui invenit amicum verum et qui enarrat iustitiam auri audienti

quam magnus qui invenit sapientiam et scientiam sed non est super timentem Deum

timor Dei super omnia superposuit

beatus cui donatum est habere timorem Dei qui tenet illum cui adsimilabitur

timor Dei initium dilectionis eius fidei autem initium adglutinandum est ei

omnis plaga tristitia cordis est et omnis malitia nequitia mulieris est

et omnem plagam et non plagam videbit cordis

et omnem nequitiam et non nequitiam mulieris

et omnem obductum et non obductum odientium

et omnem vindictam et non vindictam inimicorum

non est caput nequius super caput colubri

et non est ira super iram inimici commorari leoni et draconi placebit quam habitare cum muliere nequa

nequitia mulieris inmutat faciem eius et obcaecabit vultum suum tamquam ursus et quasi saccum ostendit in medio proximorum eius

et audiens suspirabit modicum

brevis malitia super malitiam mulieris sors peccatorum cadat super illam

ascensus harenosus in pedibus veterani sic mulier linguata homini quieto

ne respicias in mulieris speciem et non concupiscas mulierem in specie

mulieris ira et inreverentia et confusio magna

mulier si primatum habeat contraria est viro suo

cor humile et facies tristis et plaga mortis mulier nequa

manus debiles et genua dissoluta mulier quae non beatificat virum suum

a muliere initium factum est peccati et per illam omnes morimur

non des aquae tuae exitum nec modicum nec mulieri nequa veniam prodeundi

si non ambulaverit ad manum tuam et confundet te in conspectu inimicorum

a carnibus tuis abscide illam ne semper te abutatur

 Sir.26

mulieris bonae beatus vir numerus enim annorum illorum duplex

mulier fortis oblectat virum suum et annos vitae illius in pace implebit

pars bona mulier bona in parte bona timentium Deum dabitur viro pro factis bonis

divitis autem et pauperis cor bonum in omni tempore vultus illorum hilaris

a tribus timuit cor meum et in quarto facies mea metuit

delatura civitatis et collectio populi

et calumniam mendacem super mortem omnia gravia

dolor cordis et luctus mulier zelotypa

in muliere infideli flagellum linguae omnibus communicans

sicut boum iugum quod movetur ita et mulierem nequam qui tenet illam quasi qui adprehendat scorpionem

mulier ebriosa ira magna et contumelia et turpitudo illius non contegetur

fornicatio mulieris in extollentia oculorum et in palpebris illius agnoscetur

in filia non avertente se firma custodiam ne inventa occasione utatur se

ab omni inreverentia oculis cave et ne mireris si te neglexerit

sicut viator sitiens ad fontem os aperiet et ab omni aqua proxima bibet et contra omnem palum sedebit et contra omnem sagittam aperiet faretram donec deficiat

gratia mulieris sedulae delectabit virum suum et ossa illius inpinguabit

disciplina illius datus Dei

mulier sensata et tacita non est inmutatio eruditae animae

gratia super gratiam mulier sancta et pudorata

omnis autem ponderatio non est digna continentis animae

sicut sol oriens mundo in altissimis Dei sic mulieris bonae species in ornamentum domus eius

lucerna splendens super candelabrum sanctum et species faciei super aetatem stabilem

columnae aureae super bases argenteas et pedes firmi super plantas stabilis mulieris

fundamenta aeterna super petram solidam et mandata Dei in corde mulieris sanctae

in duobus contristatum est cor meum et in tertio iracundia mihi advenit

vir bellator deficiens per inopiam et vir sensatus contemptus

et qui transgreditur a iustitia ad peccatum Deus paravit eum ad rompheam

duae species difficiles et periculosae mihi apparuerunt difficile exuitur negotians a neglegentia et non iustificabitur caupo a peccatis labiae

 Sir.27

propter inopiam multi deliquerunt et qui quaerit locupletari avertit oculum suum

si in medio conpaginis lapidum palus figitur sic et inter medium venditionis et emptionis angustabitur peccatis

conteretur delictum

si non in timore Domini tenueris instanter cito subvertetur domus tua

si in pertusura cribri remanebit stercus sic aporia hominis in cogitatu illius

vasa figuli probat fornax et homines iustos temptatio tribulationis

sicut rusticatio de ligno ostendit fructum illius sic verbum excogitatum hominis cordis

ante sermonem non conlaudes virum haec enim temptatio est hominum

si sequaris iustitiam adprehendes illam et indues quasi poderem honoris et inhabitabis cum ea et proteget te in sempiternum et in die agnitionis invenies firmamentum

volatilia ad sibi similia conveniunt et veritas ad eos qui operantur illam revertetur

leo venationi insidiatur semper sic peccata operantibus iniquitates

homo sanctus in sapientia manet sicut sol nam stultus sicut luna inmutatur

in medio insensatorum serva verbum tempori in medio autem cogitantium adsiduus esto

narratio peccantium odiosa et risus illorum delictis peccati

loquella multum iurans horripilationem capiti statuet et inreverentia ipsius obturatio aurium

effusio sanguinis in rixa superborum et maledictio illorum auditus gravis

qui denudat arcana amici perdet fidem et non inveniet amicum ad animum suum

dilige proximum et coniungere fide cum illo

quod si denudaveris absconsa illius non persequeris post eum

sicut enim homo qui perdit amicum suum sic qui perdit amicitiam proximi sui

et sicut qui dimittit avem de manu sua sic reliquisti proximum tuum et non eum capies

non illum sequaris quoniam longe abest effugit enim quasi caprea de laqueo quoniam vulnerata est

conligare et maledicti est concordatio

denudare autem amici mysteria desperatio est

annuens oculo fabricat iniqua et nemo eum abiciet

in conspectu oculorum tuorum condulcabit os tuum et super sermones tuos admirabitur novissime autem pervertet os suum et in verbis tuis dabit scandalum

multa audivi et non coaequavi ei et Dominus odiet illum

qui in altum mittit lapidem super caput eius cadet et plaga dolosi dividet vulnera

et qui foveam fodit in illam decidet et qui statuit lapidem proximo offendet in eo et qui laqueum alio peribit in illo

facienti nequissimum super ipsum devolvetur et non agnoscet unde adveniat illi

inlusio et inproperium superborum et vindicta sicut leo insidiabitur illi

laqueo peribunt qui oblectantur casu iustorum dolor autem consumet illos antequam moriantur

ira et furor utraque execrabilia et vir peccator continens erit illorum

 Sir.28

qui vindicari vult a Deo inveniet vindictam et peccata illius servans servabit

relinque proximo tuo nocenti te et tunc deprecanti tibi peccata solventur

homo homini servat iram et a Deo quaerit medellam

et in hominem similem sibi non habet misericordiam et de peccatis suis deprecatur

ipse dum caro sit reservat iram et propitiationem petit a Deo quis exorabit pro delictis illius

memento novissimorum et desine inimicari

tabitudo enim et mors inminet in mandatis

memorare timorem Dei et non irascaris proximo

memorare testamenti Altissimi et despice ignorantiam proximi

abstine te a lite et minues peccata

homo enim iracundus incendit litem et vir peccator turbabit amicos et in medium pacem habentium inmittit inimicitiam

secundum enim ligna silvae sic ignis exardescit et secundum virtutem hominis iracundia illius erit et secundum substantiam suam exaltabit iram suam

certamen festinatum incendit ignem et lis festinans effundit sanguinem et lingua testificans adducit mortem

si sufflaveris quasi ignis exardebit et si expueris super illam extinguetur utraque ex ore proficiscuntur

susurrio et bilinguis maledictus multos enim turbavit pacem habentes

lingua tertia multos commovit et dispersit illos a gente in gentem

civitates muratas divitum destruxit et domos magnatorum effodit

virtutes populorum concidit et gentes fortes dissolvit

lingua tertia mulieres viritas eiecit et privavit illas laboribus suis

qui respicit illam non habebit requiem nec habitabit cum requie

flagelli plaga livorem facit plaga autem linguae comminuet ossa

multi ceciderunt in ore gladii sed non sic quasi qui interierunt per linguam suam

beatus qui tectus est a lingua nequa qui in iracundia illius non transivit et qui non adtraxit iugum eius et in vinculis illius non est ligatus

iugum enim illius iugum ferreum est et vinculum illius vinculum aereum est

mors illius mors nequissima et utilis potius inferus quam illa

perseverantia illius non permanebit sed obtinebit vias iniustorum et in flamma sua non conburet iustos

qui derelinquunt Deum incident in illam et exardebit in illis et non extinguetur et inmittetur in illos quasi leo et quasi pardus laedebit illos

sepi aures tuas spinis et noli audire linguam nequam et ori tuo facito ostia et seras

aurum tuum et argentum confla et verbis tuis facito stateram et frenos ori tuo rectos

et adtende ne forte labaris in lingua et cadas in conspectu inimicorum insidiantium tibi et sit casus tuus insanabilis in mortem

 Sir.29

de fenore qui facit misericordiam fenerat proximum et qui praevalet manu mandata servat

fenera proximum tibi in tempore necessitatis illius et iterum redde proximo in tempore suo

confirma verbum et fideliter age cum illo et in omni tempore invenies quod tibi necessarium est

multi quasi inventionem aestimaverunt fenus et praestiterunt molestiam his qui se adiuvaverunt

donec accipiant osculantur manum dantis et in promissionibus humiliant vocem suam

et in tempore redditionis postulabit tempus et loquetur verba acediae et murmurationum et tempus causabitur

si autem potuerit reddere aversatus solide vix reddet dimidium et conputabit illud quasi inventionem

sin autem fraudavit illum pecunia sua et possidebit illum inimicum gratis

et convicia et maledicta reddet illi et pro honore et beneficio reddet illi contumeliam

multi non causa nequitiae non feneraverunt sed fraudari gratis timuerunt

verumtamen super humilem animo fortior esto et pro elemosyna non trahas illum

propter mandatum adsume pauperem et propter inopiam eius ne dimittas illum vacuum

perde pecuniam pro fratre et amico et non abscondas illam sub lapide in perditionem

pone thesaurum tuum in praeceptis Altissimi et proderit tibi magis quam aurum

conclude elemosynam in corde pauperis et haec pro te exorabit ab omni malo

[]

[]

super scutum potentis et super lanceam adversus inimicum tuum pugnabit

vir bonus fidem facit proximo suo et qui perdiderit confusionem derelinquet sibi

gratiam fideiussoris ne obliviscaris dedit enim pro te animam suam

repromissorem fugit peccator et inmundus

bona repromissoris sibi adscribit peccator et ingratus sensu derelinquet liberantem se

vir repromittit de proximo suo et cum perdiderit reverentiam relinquetur ab eo

repromissio nequissima multos perdidit dirigentes et commovit illos quasi fluctus maris

viros potentes gyrans migrare fecit et vagati sunt in gentibus alienis

peccator transgrediens mandata Domini incidet in promissionem nequa et qui conatur multa agere incidet in iudicium

recupera proximum secundum virtutem tuam et adtende tibi ne incidas

initium vitae aqua et panis et vestimentum et domus protegens turpitudinem

melior victus pauperis sub tegimen asserum quam epulae splendidae in peregre sine domicilio

super minimum et magnum placeat tibi et inproperium peregrinationis non audies

vita nequa hospitandi de domo in domum et ubi hospitabitur non fiducialiter aget nec aperiet os

hospitabit et pascet et potabit ingratos et ad haec amara audiet

transi hospes et orna mensam et quae in manu habes ciba ceteros

exi a facie honoris amicorum meorum necessitudine domus meae hospitio mihi factus est frater

gravia haec homini habenti sensum correptio domus et inproperium feneratoris

 Sir.30

de filiis qui diligit filium suum adsiduat illi flagella ut laetetur in novissimo suo

qui docet filium suum laudabitur in illo et in medio domesticorum in illo gloriabitur

qui docet filium suum in zelum mittit inimicum et in medio amicorum gloriabitur in illo

mortuus est pater illius et quasi non est mortuus similem enim reliquit sibi post se

in vita ipsius vidit et laetatus est in illo in obitu illius non est contristatus nec confusus est coram inimicis

reliquit enim defensorem domus et amicis reddentem gratiam

pro animabus filiorum conligabit vulnera sua et super omnem vocem turbabuntur viscera eius

equus indomitus evadit durus et filius remissus evadit praeceps

lacta filium et paventem te faciet lude cum eo et contristabit te

non conrideas illi ne doleas et in novissimo obstupescent dentes tui

non des illi potestatem in iuventute et ne despicias cogitatus illius

curva cervicem eius in iuventute et tunde latera illius dum infans est ne forte induret et non credat tibi et erit tibi dolor animae

doce filium tuum et operare in illum ne in turpitudinem illius offendas

melior est pauper sanus et fortis viribus quam dives inbecillis et flagellatus malitia

salus animae in sanctitate iustitiae et melior omni auro et argento et corpus validum quam census inmensus

non est census super censum salutis corporis et non est oblectatio super cordis gaudium

melior est mors quam vita amara et requies aeterna quam languor perseverans

bona absconsa in ore cluso quasi adpositiones epularum circumpositae sepulchro

quid proderit libatio idolo nec enim manducat nec odorabitur

sic qui effugatur a Domino et portans mercedes iniquitatis

videns oculis et ingemescens sicut spado conplectens virginem et suspirans

tristitiam non des animae tuae et non adfligas temet ipsum in consilio tuo

iucunditas cordis haec est vita hominis et thesaurus sine defectione sanctitatis et exultatio viri est longevitas

miserere animae tuae placens Deo et contine et congrega cor tuum in sanctitate eius et tristitiam longe expelle a te

multos enim occidit tristitia et non est utilitas in illa

zelus et iracundia minuit dies et ante tempus senectam adducit cogitatus

splendidum cor bonum in epulis epulae enim illius diligenter fiunt

 Sir.31

vigilia honestatis tabefacit carnes et cogitatus illius auferet somnum

cogitatus praesentiae avertit sensum et infirmitas gravis sobriam facit animam

laboravit dives in congregatione substantiae et in requie sua replebitur bonorum suorum

laboravit pauper in diminutione victus et in fine inops fit

qui aurum diligit non iustificabitur et qui insequitur consumptionem replebitur ex ea

multi dati sunt in auri casus et facta est in facie ipsius perditio illorum

lignum offensionis est aurum sacrificantium vae illis qui sectantur illud et omnis inprudens deperiet in illo

beatus dives qui inventus est sine macula et qui post aurum non abiit nec speravit in pecunia et thesauris

quis est hic et laudabimus eum fecit enim mirabilia in vita sua

quis probatus est in illo et perfectus est et erit illi in gloria aeterna qui potuit transgredi et non est transgressus et facere mala et non fecit

ideo stabilita sunt bona illius in Deo et elemosynas illius enarrabit ecclesia sanctorum

de continentia supra mensam magnam sedisti non aperias super illam faucem tuam prior

non dicas simulata sunt quae super illa sunt

memento quoniam malum oculus nequa

nequius oculo quid creatum est ideo ab omni facie sua lacrimabitur cum viderit

ne extendas manum tuam prior et invidia contaminatus obrubescas

nec conprimaris in convivio

intellege proximi tui ex te ipso

utere quasi homo frugi quae tibi adponuntur et non cum manducas multum odio habearis

cessa prior causa disciplinae et noli nimius esse ne forte offendas

et si in medio multorum sedisti prior illis non extendas manum tuam nec prior poscas bibere

quam sufficiens est homini erudito vinum exiguum et in dormiendo non laborabis ab illo et non senties dolorem

vigilia et cholera et tortura viro infrunito

somnus sanitatis in homine parco dormiet usque in mane et anima illius cum ipso delectabitur

et si coactus fueris in edendo multum surge e medio et vome et refrigerabit te et non adduces corpori tuo infirmitates

audi me fili et ne spernas me et in novissimo invenies mea verba

in omnibus operibus tuis esto velox et omnis infirmitas non occurret tibi

splendidum in panibus benedicent labia multorum et testimonium veritatis illius fidele

in nequissimo pane murmurabit civitas et testimonium nequitiae illius verum est

diligentes in vino noli provocare multos enim exterminavit vinum

ignis probat ferrum durum sic vinum corda superborum arguet in ebrietate potatum

aequavit in vita vinum hominibus si bibas illud moderate eris sobrius

quae est vita quae minuitur vino

quid defraudat vitam mors

vinum in iucunditate creatum est non in ebrietate ab initio

exultatio animae et cordis vinum moderate potatum

sanitas est et corpori et animae

vinum multum potatum inritationem et iram et ruinas multas facit

amaritudo animae vinum multum potatum

ebrietatis animositas inprudentis offensio minorans virtutem et faciens vulnera

in convivio vini non arguas proximum et non despicias eum in iucunditate illius

verba inproperii non dicas illi et non premas illum in repetendo

 Sir.32

rectorem te posuerunt noli extolli esto in illis quasi unus ex ipsis

curam illorum habe et sic conside et omni cura tua explicita recumbe

ut laeteris propter illos et ornamentum gratiae accipias coronam et dignationem consequaris conrogationis

loquere maior natu decet enim te

primum verbum diligenti scientiam et non inpedias musica

ubi auditus est non effundas sermonem et inportune noli extolli in sapientia tua

gemmula carbunculi in ornamento auri et conparatio musicorum in convivio vini

sicut in fabricatione auri signum est zmaragdi sic numerus musicorum in iucundo et moderato vino

audi tacens et pro reverentia accedet tibi bona gratia

adulescens loquere in tua causa vix

si bis interrogatus fueris habeat caput responsum tuum

in multis esto quasi inscius et audi tacens simul et quaerens

in medio magnatorum non praesumas et ubi sunt senes non multum loquaris

ante grandinem praeibit coruscatio et pro reverentia accedet tibi bona gratia

et hora surgendi non te trices praecurre autem prior in domum tuam et illic avocare et illic lude

et age conceptiones tuas et non in delictis et verbo superbo

et super his omnibus benedicito Dominum qui fecit te et inebriantem te ab omnibus bonis suis

qui timet Deum excipiet doctrinam eius et qui vigilaverint ad illum invenient benedictionem

qui quaerit legem replebitur ab ea et qui insidiose agit scandalizabitur in ea

qui timent Dominum invenient iudicium iustum et iustitias quasi lucem accendent

peccator homo devitabit correptionem et secundum voluntatem suam inveniet conparationem

vir consilii non disperiet intellegentia alienus et superbus non pertimescit timorem

etiam postquam fecit cum eo sine consilio et suis insectationibus arguetur

fili sine consilio nihil facias et post factum non paeniteberis

in via ruinae non eas et non offendes in lapides ne credas te viae laboriosae ne ponas animae tuae scandalum

et a filiis tuis cave et a domesticis tuis adtende

in omni opere crede ex fide animae tuae haec est enim conservatio mandatorum

qui credit Deo adtendit mandatis et qui confident in illo non minorabuntur

 Sir.33

timenti Dominum non occurrent mala sed in temptatione Deus illum conservat et liberabit a malis

sapiens non odit mandata et iustitias et non inludetur quasi in procella navis

homo sensatus credit legi Dei et lex illi fidelis

qui interrogationem manifestat parabit verbum et sic deprecatus exaudietur et conservabit disciplinam et tunc respondebit

praecordia fatui quasi rota carri et quasi axis versatilis cogitatus illius

equus admissarius sicut amicus subsannator sub omni suprasedenti hinnit

quare dies diem superat et iterum lux lucem et annus annum a sole

a Domini scientia separati sunt facto sole et praeceptum custodiente

et inmutavit tempora et dies festos ipsorum et in illis dies festos celebraverunt ad horam

ex ipsis exaltavit et magnificavit Deus et ex ipsis posuit in numerum dierum et homines omnes de solo et ex terra unde creatus est Adam

in multitudine disciplinae Domini separavit eos et inmutavit vias eorum

et ex ipsis benedixit et exaltavit et ex ipsis sanctificavit et ad se adplicavit et ex ipsis maledixit et humiliavit et convertit illos a separatione ipsorum

quasi lutum figuli in manus ipsius plasmare illud et disponere

omnes viae eius secundum dispositionem eius sic homo in manu illius qui se fecit reddet illis secundum iudicium suum

contra malum bonum est et contra mortem vita sic et contra virum iustum peccator et sic intuere in omnia opera Altissimi duo duo unum contra unum

et ego novissimus vigilavi et quasi qui colligit acinos post vindemiatores

in benedictione Dei et ipse speravi et quasi qui vindemiat replevi torcular

respicite quoniam non soli mihi laboravi sed omnibus exquirentibus disciplinam

audite me magnati et omnes populi et rectores ecclesiae auribus percipite

filio et mulieri fratri et amico non des potestatem super te in vita tua non dederis alio possessionem tuam ne forte paeniteat te et depreceris pro illis

dum adhuc superes et adspiras non inmutabit te omnis caro

melius est enim ut filii tui te rogent quam te respicere in manus filiorum tuorum

in omnibus operibus tuis praecellens esto

ne dederis maculam in gloriam tuam in die consummationis dierum vitae tuae et in tempore exitus tui distribue hereditatem tuam

cibaria et virga et onus asino panis et disciplina et opus servo

operatur in disciplina et quaerit requiescere laxa manus illi et quaerit libertatem

iugum et lorum curvant collum durum et servum inclinant operationes adsiduae

servo malivolo tortura et conpedes mitte illum in operatione ne vacet

multam enim malitiam docuit otiositas

in opera constitue eum sic enim condecet illi quod si non obaudierit grava illum conpedibus et non amplifices super omnem carnem verum sine iudicio nihil facias grave

si est tibi servus sit tibi quasi anima tua quasi fratrem sic eum tracta quoniam in sanguine animae parasti eum

si laeseris illum iniuste

et extollens discesserit quem quaeres et in qua via quaeras illum nescis

 Sir.34

vana spes et mendacium insensato viro et somnia extollunt inprudentes

quasi qui adprehendit umbram et persequitur ventum sic et qui adtendit ad visa mendacia

hoc secundum hoc visio somniorum ante faciem hominis similitudo hominis

ab inmundo quid mundabitur et a mendace quid verum dicetur

divinatio erroris et auguria mendacia et somnia malefacientium vanitas est

et sicut parturientis cor tuum fantasiam patitur nisi ab Altissimo fuerit emissa visitatio ne dederis in illis cor tuum

multos enim errare fecerunt somnia et exciderunt sperantes in illis

sine mendacio consummabitur verbum et sapientia in ore fidelis conplanabitur

qui non temptatus est quid scit vir in multis expertus cogitavit multa et qui multa didicit enarrabit intellectum

qui non est expertus pauca recognoscit qui autem in multis factus est multiplicabit malitiam

[]

multa vidi errando et plurimas verborum consuetudines

aliquotiens usque ad mortem periclitatus sum horum causa et liberatus sum gratia Dei

spiritus timentium Deum quaeretur et in respectu illius benedicentur

spes enim illorum in salvantem illos et oculi Dei in diligentes se

qui timet Dominum nihil trepidabit et non pavebit quoniam ipse est spes eius

timentis Dominum beata est anima eius

ad quem respicit et quis est fortitudo eius

oculi Domini super timentes eum protector potentiae firmamentum virtutis tegimen ardoris et umbraculum meridiani

et precatio offensionis et adiutorium casus exaltans animam et inluminans oculos dans sanitatem vitam et benedictionem

immolans ex iniquo oblatio est maculata et non sunt beneplacitae subsannationes iniustorum

Dominus solus sustinentibus se in via veritatis et iustitiae

dona iniquorum non probat Altissimus in oblationibus iniquorum nec in multitudine sacrificiorum eorum propitiabitur peccatis

qui offert sacrificium ex substantia pauperum quasi qui victimat filium in conspectu patris sui

panis egentium vita pauperis est qui defraudat illum homo sanguinis

qui aufert in sudore panem quasi qui occidit proximum suum

qui effundit sanguinem et qui fraudem facit mercedem mercennario

unus aedificans et unus destruens quid prodest illis nisi labor

unus orans et unus maledicens cuius vocem exaudiet Deus

qui baptizatur a mortuo et iterum tangit illum quid proficit lavatione illius

sic homo qui ieiunat in peccatis suis et iterum eadem faciens quid proficit humiliando se orationem illius quis exaudiet

 Sir.35

qui conservat legem multiplicat orationem

sacrificium salutare adtendere mandatis et discedere ab omni iniquitate

et deprecatio recedere ab iniustitia

[]

[]

non apparebis ante conspectum Dei vacuus

haec enim omnia propter mandatum Domini fiunt

oblatio iusti inpinguat altare et odor suavitatis est in conspectu Altissimi

sacrificium iusti acceptum est et memoriam eius non obliviscetur Dominus

bono animo gloriam redde Deo et non minuas primitias manuum tuarum

in omni dato hilarem fac vultum tuum et in exultatione sanctifica decimas tuas

da Altissimo secundum datum eius et in bono oculo ad inventionem fac manuum tuarum

quoniam Dominus retribuens est et septies tantum reddet tibi

noli offerre munera prava non enim suscipiet illa

et noli inspicere sacrificium iniustum quoniam Dominus iudex est et non est apud illum gloria personae

non accipiet Dominus personam in pauperem et precationem laesi exaudiet

non despiciet preces pupilli nec viduam si effundat loquellam gemitus

nonne lacrima ad maxillam descendit et exclamatio

a maxilla ascendit et Dominus exauditor delectans in illis

qui adorat Deum in oblectatione suscipietur et precatio illius usque ad nubes propinquabit

oratio humiliantis se nubes penetrabit et donec propinquet non conrogabitur et non discedet donec aspiciat Altissimus

et Dominus non longinquabit sed iudicabit iustos et faciet iudicium et Fortissimus non habebit in illis patientiam ut contribulet dorsum ipsorum

et gentibus reddet vindictam donec tollat plenitudinem superborum et sceptra iniquorum contribulet

donec reddat hominibus secundum actus suos et secundum opera Adae et secundum praesumptionem illius

donec iudicet iudicium plebis suae et oblectabit iustos misericordia sua

speciosa misericordia Dei in tempore tribulationis quasi nubes pluviae in tempore siccitatis

 Sir.36

miserere nostri Deus omnium et respice nos et ostende nobis lucem miserationum tuarum

et inmitte timorem tuum super gentes quae non exquisierunt te et cognoscant quia non est Deus nisi tu ut enarrent magnalia tua

adleva manum tuam super gentes alienas ut videant potentiam tuam

sicut enim in conspectu eorum sanctificatus es in nobis sic in conspectu nostro magnificaberis in illis

ut cognoscant te sicut et nos agnovimus quoniam non est Deus praeter te Domine

innova signa et inmuta mirabilia

glorifica manum et brachium dextrum

excita furorem et effunde iram

extolle adversarium et adflige inimicum

festina tempus et memento finis ut enarrent mirabilia tua

in ira flammae devoretur qui salvatur et qui pessimant plebem tuam inveniant perditionem

contere caput principum inimicorum dicentium non est alius praeter nos

congrega omnes tribus Iacob et cognoscant quia non est Deus nisi tu ut enarrent magnalia tua et hereditabis eos sicut ab initio

miserere plebi tuae super quam invocatum est nomen tuum et Israhel quem coaequasti primogenito tuo

miserere civitati sanctificationis tuae Hierusalem civitati requiei tuae

reple Sion inenarrabilibus verbis tuis et gloria tua populum tuum

da testimonium quia ab initio creaturae tuae sunt et suscita precationes quas locuti sunt in nomine tuo prophetae priores

da mercedem sustinentibus te ut prophetae tui fideles inveniantur et exaudi orationes servorum tuorum

secundum benedictionem Aaron de populo tuo et dirige nos in via iustitiae et sciant omnes qui inhabitant terram quia tu es Deus conspector saeculorum

omnem escam manducabit venter et est cibus cibo melior

fauces contingit cibum ferae et cor sensatum verba mendacia

cor pravum dabit tristitiam et homo peritus resistet illi

omnem masculum excipiet mulier et est filia melior filiae

species mulieris exhilarat faciem viri sui et super omnem concupiscentiam hominis superducit desiderium

si est lingua curationis et mitigationis misericordiae non est vir illius contra filios hominum

qui possidet mulierem inchoat possessionem adiutorium contra illum est et columna ut requies

ubi non est sepis diripietur possessio et ubi non est mulier gemescit egens

cui credit qui non habet nidum et deflectens ubicumque obscuraverit quasi succinctus latro exiliens de civitate in civitatem

 Sir.37

omnis amicus dicet et ego amicitiam copulavi sed est amicus solo nomine amicus nonne tristitia inest usque ad mortem

sodalis autem et amicus ad inimicitiam convertentur

o praesumptio nequissima unde creata es cooperire aridam malitiam et dolositatem illius

sodalis amico coniucundatur in oblectatione et in tempore tribulationis adversarius erit

sodalis amico condolet causa ventris et contra hostem accipiet scutum

non obliviscaris amici tui in animo tuo et non inmemor sis illius in operibus tuis

noli consiliari cum socero tuo et a zelantibus te absconde consilium

omnis consiliarius prodit consilium sed est consiliarius in semet ipso

a consiliario serva animam tuam prius scito quae sit illius necessitas et ipse enim animo suo cogitabit

ne forte mittat sudem in terram et dicat tibi

bona est via tua et stet e contrario videre quid tibi eveniat

cum viro inreligioso tracta de sanctitate et cum iniusto de iustitia et cum muliere de ea quae aemulatur cum timido de bello cum negotiatore de traiecticio cum emptore de venditione cum viro livido de gratiis agendis

cum impio de pietate cum inhonesto de honestate cum operario agri de omni opere

cum operario annuali de consummatione anni cum servo pigro de multa operatione non adtendas his in omni consilio

cum viro sancto adsiduus esto quemcumque cognoveris observantem timorem Dei

cuius anima est secundum animam tuam quicumque titubaverit in tenebris non condolebit tibi

et cor boni consilii statue non est enim tibi aliud pluris illo

anima viri sancti enuntiat aliquando vera quam septem circumspectores sedentes ad speculandum

et in his omnibus deprecare Altissimum ut dirigat in veritate viam tuam

ante omnem operam verbum verax praecedat te et ante omnem actum consilium stabile

verbum nequa inmutabit cor quattuor partes oriuntur bonum et malum vita et mors et dominatrix illorum est adsidua lingua

vir peritus multos erudivit et animae suae suavis est

qui sofistice loquitur odibilis est omni re defraudabitur

non est enim data illi a Domino gratia omni enim sapientia defraudatus est

est sapiens animae suae sapiens et fructus sensus illius laudabilis

vir sapiens plebem suam erudit et fructus sensus eius fideles sunt

vir sapiens implebitur benedictione et videntes illum laudabunt

vita viri in numero dierum dies autem Israhel innumerabiles sunt

sapiens in populo hereditabit honorem et nomen illius erit vivens in aeternum

fili in vita tua tempta animam tuam et si fuerit nequam non des illi potestatem

non enim omnia omnibus expediunt et non omni animae omne genus placet

noli avidus esse in omni epulatione et non te effundas super omnem escam

in multis enim escis erit infirmitas et aplestia adpropinquabit usque ad cholera

propter aplestiam multi obierunt qui autem abstinens est adiciet vitam

 Sir.38

honora medicum propter necessitatem etenim illum creavit Altissimus

a Deo est omnis medella et a rege accipiet dationem

disciplina medici exaltabit caput illius et in conspectu magnatorum conlaudabitur

Altissimus creavit de terra medicinam et vir prudens non abhorrebit illi

nonne a ligno indulcata est amara aqua

ad agnitionem hominum virtutis illorum et dedit homini scientiam Altissimus honorari in mirabilibus suis

in his curans mitigavit dolorem et unguentarius facit pigmentum suavitatis et unctiones conficiet suavitatis et non consummabuntur opera eius

pax enim Dei super faciem terrae

fili in tua infirmitate non despicias sed ora ad Dominum et ipse curabit te

averte a delicto et dirige manus et ab omni delicto munda cor tuum

da suavitatem et memoriam similaginis et inpingua oblationem et da locum medico

etenim illum Dominus creavit et non discedat a te quoniam opera eius sunt necessaria

est enim tempus quando in manus eorum incurras

ipsi vero Dominum deprecabuntur ut dirigat requiem eorum et sanitatem propter conversationem illorum

qui delinquit in conspectu eius qui fecit eum incidat in manus medici

fili in mortuum produc lacrimas et quasi dira passus incipe plorare et secundum iudicium contine corpus illius et non despicias sepulturam illius

propter delaturam amare fer luctum illius uno die et consolare propter tristitiam

[]

a tristitia enim festinat mors et cooperiet virtutem et tristitia cordis flectet cervicem

in abductione permanet tristitia et substantia inopis secundum cor eius

non dederis in tristitia cor tuum sed repelle eam a te et memento novissimorum

noli oblivisci neque enim est conversio et huic nihil proderis et te ipsum pessimabis

memor esto iudicii mei sic enim erit et tuum mihi heri et tibi hodie

in requie mortui requiescere fac memoriam eius et consolare illum in exitu spiritus sui

sapientiam scribe in tempore vacuitatis et qui minoratur actu sapientiam percipiet qua sapientia replebitur

qui tenet aratrum et non gloriatur in iaculo stimulo boves agit et conversatur in operibus eorum et narratio eius in filiis taurorum

cor suum dabit ad versandos sulcos et vigilia eius in sagina vaccarum

sic omnis faber et architectus qui noctem tamquam diem transigit qui sculpit signacula sculptilia et adsiduitas eius variat picturam cor suum dabit in similitudinem picturae et vigilia sua perficit opus

sic faber ferrarius sedens iuxta incudem et considerans opus ferri vapor ignis uret carnes eius et in calore fornacis concertatur

vox mallei innovabit aurem eius et contra similitudinem vasi oculi eius

cor suum dabit in consummationem operum et vigilia sua ornabit in consummatione

sic figulus sedens ad opus suum convertens pedibus suis rotam qui in sollicitudine positus est semper propter opus suum et innumera est omnis operatio eius

in brachio suo formabit lutum et ante pedes suos curvabit virtutem suam

cor suum dabit ut consummet linitionem et vigilia sua mundabit fornacem

omnes hi in manibus suis speraverunt et unusquisque in arte sua sapiens est

sine his omnibus non aedificatur civitas

et non inhabitabunt nec inambulabunt et in ecclesiam non transilient

super sellam iudicis non sedebunt et testamentum iudicii non intellegent neque palam facient disciplinam et iudicium et in parabolis non invenientur

sed creaturam aevi confirmabunt et deprecatio illorum in operatione artis adcommodantes animam suam et conquirentes in lege Altissimi

 Sir.39

sapientiam omnium antiquorum exquiret et in prophetiis vacabit

narrationem virorum nominatorum conservabit et in versutias parabolarum simul introibit

occulta proverbiorum exquiret et in absconditis parabolarum conversabitur

in medio magnatorum ministrabit et in conspectu praesidis apparebit

in terram alienarum gentium pertransiet bona enim et mala in hominibus temptavit

cor suum tradet ad vigilandum diluculo ad Dominum qui fecit illum et in conspectu Altissimi deprecabitur

aperiet os suum in oratione et pro delictis suis deprecabitur

si enim Dominus magnus voluerit spiritu intellegentiae replebit illum

et ipse tamquam imbres mittet eloquia sapientiae suae et in oratione confitebitur Domino

ipse diriget consilium eius et disciplinam et in absconditis suis consiliabitur

ipse palam faciet disciplinam doctrinae suae et in lege testamenti Domini gloriabitur

conlaudabunt multi sapientiam eius et usque in saeculum non delebitur

non recedet memoria eius et nomen eius requiretur a generatione in generationem

sapientiam eius enarrabunt gentes et laudem eius nuntiabit ecclesia

si inmanserit nomen derelinquet mille et si requieverit proderit illi

adhuc consiliabor ut enarrem ut furore enim repletus sum

in voce dicit obaudite me divini fructus et quasi rosa plantata super rivum aquarum fructificate

quasi libanus odorem suavitatis habete

florete flores quasi lilium date odorem et frondete in gratiam et conlaudate canticum et benedicite Dominum in operibus suis

date nomini eius magnificentiam et confitemini illi in voce labiorum vestrorum in canticis labiorum et cinyris et sic dicetis in confessione

opera Domini universa bona valde

in verbo eius stetit aqua sicut congeries et in sermone oris eius sicut exceptoria aquarum

quoniam in praecepto ipsius placor fit et non est minoratio in salute illius

opera omnis carnis coram illo et non est quicquam absconditum ab oculis eius

a saeculo usque in saeculum respicit et nihil est mirabile in conspectu eius

non est dicere quid est hoc aut quid est illud omnia enim in tempore suo quaerentur

benedictio illius quasi fluvius inundavit

et quomodo cataclysmus aridam inebriavit sic ira ipsius gentes quae non exquisierunt eum hereditabit

quomodo convertit aquas et siccata est terra et viae illius viis illorum directae sunt sic peccatoribus offensiones in ira eius

bona bonis creata sunt ab initio sic nequissimis bona et mala

initium necessariae rei vitae hominum aqua ignis et ferrum lac et panis similagineus et mel et botrus uvae et oleum et vestimentum

haec omnia sanctis in bona sic et impiis et peccatoribus in mala convertentur

sunt spiritus qui ad vindictam creati sunt et in furore suo confirmaverunt tormenta sua

in tempore consummationis effundent virtutem et furorem eius qui fecit illos confundent

ignis grando famis et mors omnia haec ad vindictam creata sunt

bestiarum dentes et scorpii et serpentes et romphea vindicans in exterminium impios

in mandatis eius epulabuntur et super terram in necessitatem praeparabuntur et in temporibus suis non praeterient verbum

propterea ab initio confirmatus et consiliatus sum et cogitavi et in scripta dimisi

omnia opera Domini bona et omne opus hora sua subministrabit

non est dicere hoc illo nequius est omnia enim in tempore suo conprobabuntur

et nunc in omni corde et ore conlaudate et benedicite nomen Domini

 Sir.40

occupatio magna creata est omnibus hominibus et iugum grave super filios Adam a die exitus de ventre matris eorum usque in diem sepulturae in matrem omnium

cogitationes eorum et timores cordis adinventio expectationis et dies finitionis

residentes super sedem gloriosam usque ad humiliatum in terra et cinere

ab eo qui utitur hyacintho et portat coronam usque ad eum qui operitur lino crudo furor zelus tumultus fluctuatio et timor mortis iracundia perseverans et contentio

et in tempore refectionis in cubile somnus noctis inmutat scientiam eius

modicum tamquam nihil in requie et ab eo in somnis quasi in die respectus

conturbatus est in visu cordis sui tamquam qui evaserit in die belli in tempore salutis suae exsurrexit et admirans ad nullum timorem

cum omni carne ab homine usque ad pecus et super peccatores septuplum

ad haec mors sanguis contentio et romphea oppressiones famis et contritio et flagella

super iniquos creata sunt haec omnia et propter illos factus est cataclysmus

omnia quae de terra sunt in terram convertentur et aquae omnes in mare convertentur

omne munus et iniquitas delebitur et fides in saeculum stabit

substantiae iniustorum sicut fluvius siccabuntur et sicut tonitruum magnum in pluvia manebunt

in aperiendo manus suas laetabitur sic praevaricatores in consummatione tabescent

nepotes impiorum non multiplicabunt ramos et radices inmundae super cacumen petrae sonant

viriditas super omnem aquam et ad oram fluminis ante omnem faenum evelletur

gratia sicut paradisus in benedictionibus et misericordia in saeculo permanet

vita sibi sufficientis operarii condulcabitur et in ea invenies thesaurum

fili aedificatio civitatis confirmabit nomen et super haec mulier inmaculata conputatur

vinum et musica laetificant cor et super utraque dilectio sapientiae

tibiae et psalterium suavem faciunt melodiam et super utraque lingua suavis

gratiam et speciem desiderabit oculus tuus et super hoc viride sationis

amicus et sodalis in tempore convenientes et super utrosque mulier cum viro

fratres in adiutorium in tempore tribulationis et super eos misericordia liberabit

aurum et argentum constituet pedem et super utrumque consilium beneplacitum

facultates et virtutes exaltant cor et super haec timor Domini

non est in timore Domini minoratio et non est in eo inquirere adiutorium

timor Domini sicut paradisus benedictionis et super omnem gloriam operuerunt illum

fili in tempore vitae tuae ne indigeas melius est enim mori quam indigere

vir respiciens in mensam alienam non est vita eius in cogitatione victus alit enim animam suam cibis alienis

vir autem disciplinatus et eruditus custodiet se

in ore inprudentis condulcabitur inopia et in ventre eius ignis ardebit

 Sir.41

o mors quam amara est memoria tua homini pacem habenti in substantiis suis

viro quieto et cuius viae directae sunt in omnibus et adhuc valenti accipere cibum

o mors bonum est iudicium tuum homini indigenti et qui minoratur viribus

defecto aetate et cui de omnibus cura est et incredibili qui perdit sapientiam

noli metuere iudicium mortis memento quae ante te fuerunt et quae superventura sunt tibi hoc iudicium a Domino omni carni

et quid superveniet in beneplacita Altissimi sive decem sive centum sive mille anni

non est enim in inferno accusatio vitae

filii abominationum fiunt filii peccatorum et qui conversantur secus domos impiorum

filiorum peccatorum periet hereditas et cum semine illorum adsiduitas obprobrii

de patre impio queruntur filii quoniam propter illum sunt in obprobrio

vae vobis viri impii qui dereliquistis legem Domini altissimi

et si nati fueritis in maledictione nascemini et si mortui fueritis in maledictione erit pars vestra

omnia quae de terra sunt in terram convertentur sic impii a maledicto in perditionem

luctus hominum in corpore ipsorum nomen autem impiorum delebitur

curam habe de bono nomine hoc enim magis permanebit tibi quam mille thesauri magni pretiosi

bonae vitae numerus dierum bonum autem nomen permanebit in aevo

disciplinam in pace conservate filii sapientia enim abscondita et thesaurus occultus quae utilitas in utrisque

melior est homo qui abscondit stultitiam suam quam homo qui abscondit sapientiam suam

verumtamen reveremini in his quae procedunt de ore meo

non est enim bonum omnem inreverentiam observare et non omnia omnibus beneplacent in fide

erubescite matrem et patrem de fornicatione et a praesidente et potente de mendacio

a principe et iudice de delicto a synagoga et plebe de iniquitate

a socio et amico de iniustitia de loco in quo habitas

de furto de veritate Dei et testamento de discubitu in panibus et ab offuscatione dati et accepti

a salutantibus de silentio a respectu mulieris fornicariae et ab aversione vultus cognati

ne avertas faciem a proximo tuo ab auferendo partem et non restituendo

ne respicias mulierem alieni viri et ne scruteris ancillam eius neque steteris ad lectum eius

ab amicis de sermonibus inproperii et cum dederis ne inproperes

 Sir.42

non duplices sermonem auditus de revelatione sermonis absconditi et eris vere sine confusione et invenies gratiam in conspectu omnium hominum ne pro his omnibus confundaris et ne accipias personam ut delinquas

de lege Altissimi et testamento et de iudicio iustificare impium

de verbo sociorum et viatorum et de datione hereditatis amicorum

de aequalitate staterae et ponderum et de adquisitione multorum et paucorum

de correptione emptionis et negotiatorum et de multa disciplina filiorum servo pessimo latus sanguinare

super mulierem nequam bonum est signum

ubi manus multae sunt clude et quodcumque trades numera et adpende datum vero et acceptum omne describe

de disciplina insensati et fatui et de senioribus qui iudicantur ab adulescentibus et eris eruditus in omnibus et probabilis in conspectu omnium virorum

filia patri abscondita est vigilia et sollicitudo eius auferet somnum ne forte in adulescentia sua adultera efficiatur et commorata cum viro odibilis fiat

nequando polluatur in virginitate sua et in paternis suis gravida inveniatur ne forte cum viro commorata transgrediatur aut certe sterilis efficiatur

super filiam luxuriosam confirma custodiam nequando faciat te in obprobrium venire inimicis a detractatione in civitate et abiectione plebis et confundat te in multitudine populi

omni homini noli intendere in specie et in medio mulierum noli commorari

de vestimentis enim procedit tinea et a muliere iniquitas viri

melior est iniquitas viri quam benefaciens mulier et mulier confundens in obprobrium

memor ero igitur operum Domini et quae vidi adnuntiabo in sermonibus Domini opera eius

sol inluminans per omnia respexit et gloria Domini plenum est opus eius

nonne Dominus fecit sanctos enarrare omnia mirabilia sua quae confirmavit Dominus omnipotens stabiliri in gloria sua

abyssum et cor hominum investigavit et in astutia illorum excogitavit

cognovit enim Dominus omnem scientiam et inspexit in signum aevi adnuntians quae praeterierunt et quae superventura sunt revelans vestigia occultorum

non praeterit illum omnis cogitatus et non abscondit se ab eo ullus sermo

magnalia sapientiae suae decoravit qui est ante saeculum et usque in saeculum neque adiectum est

neque minuitur et non eget alicuius consilio

quam desiderabilia omnia opera eius et tamquam scintillam quam est considerare

omnia haec vivent et manent in saeculum et in omni necessitate omnia obaudiunt ei

omnia duplicia unum contra unum et non fecit quicquam deesse

uniuscuiusque confirmavit bona et quis satiabitur videns gloriam eius

 Sir.43

altitudinis firmamentum pulchritudo est species caeli in visione gloriae

sol in aspectu adnuntians in exitu vas admirabile opus Excelsi

in meridiano exuret terram in conspectu ardoris eius quis poterit sustinere fornacem custodiens in operibus ardoris

tripliciter sol exurens montes radios igneos exsuflans et refulgens radiis suis obcaecat oculos

magnus Dominus qui fecit illum et in sermonibus eius festinavit iter

et luna in omnibus in tempore suo ostensio temporis et signum aevi

a luna signum diei festi luminare quod minuitur in consummatione

mensis secundum nomen eius est crescens admirabiliter in consummatione

vas castrorum in excelsis in firmamento caeli resplendens

species caeli gloriosa stellarum mundum inluminans in excelsis Dominus

in verbis Sancti stabunt ad iudicium et non exardescent in vigiliis suis

vide arcum et benedic qui fecit illum valde speciosus est in splendore suo

gyravit caelum in circuitu gloriae suae manus Excelsi aperuerunt illum

imperio suo adceleravit nivem et adcelerat coruscationes emittere iudicii sui

propterea aperti sunt thesauri et evolaverunt nebulae sicut aves

in magnitudine sua posuit nubes et confracti sunt lapides grandinis

in conspectu eius commovebuntur montes et in voluntate eius adspirabit notus

vox tonitrui eius exprobravit terram tempestas aquilonis et congregatio spiritus

sicut avis deponens ad sedendum aspargit nivem et sicut lucusta demergens descensus eius

pulchritudinem coloris eius admirabitur oculus et super imbrem eius expavescet cor

gelum sicut salem effundet super terram et dum gelaverit fiet tamquam cacumina tribuli

frigidus ventus aquilo flabit et gelabit cristallus ab aqua super omnem congregationem aquarum requiescet et sicut lorica induet se aquis

devorabit montes et exuret desertum et extinguet viridem sicut ignem

medicina omnium in festinationem nebulae ros obvians ab ardore venienti humilem efficiet eum

in sermone eius silebit ventus et plantavit illum Dominus Iesus

qui navigat mare enarrat periculum eius et audientes auribus non admirabimur

illic praeclara et mirabilia opera varia genera bestiarum et omnium pecorum et creatura beluarum

propter ipsum confirmatus est itineris finis et in sermone eius conposita sunt omnia

multa dicemus et deficiemus verbis consummatio autem sermonum ipse est in omnibus

gloriantes ad quid valebimus ipse enim Omnipotens super omnia opera sua

terribilis Dominus et magnus vehementer

quantumcumque potueritis supervalebit adhuc et admirabilis magnificentia eius

benedicentes Dominum exaltate illum quantum potestis maior est enim omni laude

exaltantes eum replemini virtute ne laboretis non enim habebitis

quis vidit eum et enarrabit et quis magnificabit eum sicut est ab initio

multa abscondita sunt maiora horum pauca enim vidimus operum eius

omnia autem Dominus fecit et pie agentibus dedit sapientiam

 Sir.44

laus patrum laudemus viros gloriosos et parentes nostros in generatione sua

multam gloriam fecit Dominus magnificentia sua a saeculo

dominantes in potestatibus suis homines magni virtute et prudentia sua praediti nuntiantes in dignitate prophetarum

et imperantes in praesenti populo et virtute prudentiae populi sanctissima verba

in pueritia sua requirentes modos musicos et narrantes carmina in scriptura

homines divites in virtute pulchritudinis studium habentes pacificantes in domibus suis

omnes isti in generationibus gentis suae gloriam adepti sunt et in diebus suis habentur in laudibus

qui de illis nati sunt reliquerunt nomen narrandi laudes eorum

et sunt quorum non est memoria perierunt quasi non fuerint et nati sunt quasi non nati et filii ipsorum cum illis

sed illi viri misericordiae sunt quorum pietates non defuerunt

et cum semine ipsorum perseverat bona

hereditas nepotum illorum et in testamentis stetit semen eorum

et filii ipsorum propter illos usque in aeternum manet semen eorum et gloria eorum non derelinquetur

corpora ipsorum in pace sepulta sunt et nomen eorum vivet in generationes et generationes

sapientiam ipsorum narrent populi laudem eorum nuntiet ecclesia

Enoch placuit Deo et translatus est in paradiso ut det gentibus paenitentiam

Noe inventus est perfectus iustus et in tempore iracundiae factus est reconciliatio

ideo dimissum est reliquum terrae cum factum est diluvium

testamenta saeculi posita sunt apud illum ne deleri possit diluvio omnis caro

Abraham magnus pater multitudinis gentium et non est inventus similis illi in gloria qui conservavit legem Excelsi et fuit in testamento cum illo

in carne eius stare fecit testamentum et in temptatione inventus est fidelis

ideo iureiurando dedit illi semen in gente sua crescere illum quasi terrae cumulum

et ut stellas exaltare semen eius et hereditari illos a mari usque ad mare et a Flumine usque ad terminos terrae

et in Isaac eodem fecit modo propter Abraham patrem ipsius

benedictionem omnium gentium dedit illi et testamentum confirmavit super caput Iacob

agnovit eum in benedictionibus suis et dedit illi hereditatem et divisit ei partem in tribus duodecim

et conservavit illis homines misericordiae invenientes gratiam in oculis omnis carnis

 Sir.45

dilectus a Deo et hominibus Moses cuius memoria in benedictione est

similem illum fecit in gloria sanctorum et magnificavit eum in timore inimicorum et in verbis suis monstra placavit

glorificavit illum in conspectu regum et iussit illi coram populo suo et ostendit illi gloriam suam

in fide et lenitate ipsius sanctum fecit illum et elegit illum de omni carne

audivit eum et vocem ipsius et induxit illum in nubem

et dedit illi coram praecepta legem vitae et disciplinae docere Iacob testamentum et iudicia sua Israhel

excelsum fecit Aaron fratrem eius et similem sibi de tribu Levi

statuit ei testamentum aeternum et dedit illi sacerdotium gentis et beatificavit illum in gloria

et circumcinxit illum zonam gloriae induit illum stolam gloriae et coronavit illum in vasis virtutis

circumpedes et femoralia et umeralem posuit ei et cinxit illum tintinabulis aureis plurimis in gyro

dare sonitum in successu suo auditum facere sonitum in templo in memoriam filiis gentis suae

stola sancta auro et hyacintho et purpura opus textile viri sapientis iudicio et veritate praediti

torto cocco opus artificis gemmis pretiosis figuratis in ligatura auri et opere lapidarii sculptilis in memoriam secundum numerum tribuum Israhel

coronam auream supra mitram eius expressam signo sanctitatis gloria honoris et opus virtutis desideria oculorum ornata

sic pulchra ante ipsum non fuerunt talia usque ad originem

non indutus est illa alienigena aliquis sed tantum filii ipsius soli et nepotes eius per omne tempus

sacrificia ipsius consumpta sunt igni cotidie

conplevit Moses manus eius et unxit illum oleo sancto

factum est illi in testamentum aeternum et semini eius sicut dies caeli fungi sacerdotio et habere laudem et glorificare populum suum in nomine suo

ipsum elegit eum ab omni vivente adferre sacrificium Deo incensum et bonum odorem in memoriam placere populo suo

dedit illi in praeceptis suis potestatem in testamentis iudiciorum docere Iacob testimonia et in lege sua lucem dare Israhel

quia contra illum steterunt alieni et propter invidiam circumdederunt illum in deserto homines qui erant cum Dathan et Abiron et congregatio Chore in iracundiam

vidit Dominus Deus et non placuit illi et consumpti sunt in impetu iracundiae

fecit illis monstra et consumpsit eos in flamma ignis

et addidit Aaron gloriam et dedit illi hereditatem et primitias fructuum terrae divisit illi

panem ipsis in primis paravit in satietatem nam sacrificia Domini edent quae dedit ipsi et semini eius

ceterum in terra gentes hereditabit et pars non est illi in gente ipse enim pars eius est et hereditas

et Finees filius Eleazari tertius in gloria est in imitando tantum in timore Domini

et stare in reverentia gentis in bonitate et alacritate animae suae placuit de Israhel

ideo statuit ad illum testamentum pacis principem sanctorum et gentis suae ut sit illi in sacerdotium sui dignitas in aeternum

et testamentum David regi filio Iesse de tribu Iuda hereditas ipsi et semini eius ut daret sapientiam in cor nostrum iudicare gentem suam in iustitia ne abolerentur bona ipsorum et gloriam eorum in gentem ipsorum aeternam fecit

 Sir.46

fortis in bello Iesus Nave successor Mosi in prophetis qui fuit magnus secundum nomen suum

maximus in salutem electorum Dei expugnare insurgentes hostes ut consequeretur hereditatem Israhel

quam gloriam adeptus est in tollendo manus suas et iactando contra civitatem rompheas

quis ante illum sic restitit nam hostes ipse Dominus perduxit

aut non in iracundia eius inpeditus est sol et una dies facta est quasi duo

invocavit Altissimum potentem in obpugnando inimicos undique et audivit illum magnus et sanctus Deus in saxis grandinis virtutis valde fortis

impetum fecit contra gentem hostilem et in descensu perdidit contrarios

ut cognoscant gentes potentiam eius quia contra Dominum pugnare non est facile et secutus est a tergo potentes

et in diebus Mosi misericordiam fecit ipse et Chaleb filius Iepphonne stare contra hostem prohibere gentem a peccatis et perfringere murmur malitiae

et ipsi duo constituti a periculo liberati sunt a numero sescentorum milium peditum inducere illos in hereditatem in terram quae manat lac et mel

et dedit Dominus ipsi Chaleb fortitudinem et usque ad senectutem permansit illi virtus ut ascenderet in excelsum terrae locum et semen ipsius obtinuit hereditatem

ut viderent omnes filii Israhel quod bonum est obsequi sancto Deo

et iudices singuli suo nomine quorum non est corruptum cor qui non aversi sunt a Domino

ut sit memoria illorum in benedictione et ossa eorum pullulent de loco suo

et nomen eorum permanet in aeternum permanens ad filios illorum sanctorum virorum gloria

dilectus a Domino suo Samuhel propheta Domini renovavit imperium et unxit principes in gente sua

in lege Domini iudicavit congregationem et vidit Dominus Iacob et in fide sua probatus est propheta

et cognitus est in verbis suis fidelis quia vidit Deum lucis

et invocavit Deum potentem in obpugnando hostes circumstantes undique in oblatione viri inviolati

et intonuit e caelo Dominus et in sonitu magno auditam fecit vocem suam

et conteruit principes Tyriorum et omnes duces Philisthim

et ante tempus finis vitae suae et saeculi testimonium praebuit in conspectu Domini et christi pecunias et usque ad calciamenta ab omni carne non accepit et non accusavit illum homo

et post hoc dormivit et notum fecit regi et ostendit illi finem vitae suae et exaltavit vocem eius de terra in prophetia delere impietatem gentis

 Sir.47

post hoc surrexit Nathan propheta in diebus David

et quasi adeps separatus est a carne sic David a filiis Israhel

cum leonibus lusit quasi cum agnis et in ursis similiter fecit sicut cum agnis ovium in iuventute sua

numquid non occidit gigantem et extulit obprobrium de gente

in tollendo manum in saxo fundae deiecit exultationem Goliae

ubi invocavit Dominum potentem et dedit in dexteram eius tollere hominem fortem in bello et exaltare cornum gentis suae

sic in milibus glorificavit illum et laudavit eum in benedictionibus Domini in offerendo illi coronam gloriae

conteruit enim inimicos undique et extirpavit Philisthim contrarios usque in hodiernum diem conteruit cornum ipsorum usque in aeternum

in omni opere dedit confessionem Sancto et Excelso in verbo gloriae

de omni corde suo laudavit Dominum et dilexit Deum qui fecit illum et dedit illi contra inimicos potentiam

et stare fecit cantores contra altarium et in sono eorum dulces fecit modos

et dedit in celebrationibus decus et ornavit tempora usque ad consummationem vitae ut laudarent sanctum nomen Domini et amplificarent mane Dei sanctitatem

Christus purgavit peccata ipsius et exaltavit in aeternum cornum ipsius et dedit illi testamentum regum et sedem gloriae in Israhel

post ipsum surrexit filius sensatus et propter illum deiecit omnem potentiam inimicorum

Salomon imperavit in diebus pacis cui subiecit Deus omnes hostes ut conderet domum in nomine suo et pararet sanctitatem in sempiternum quemadmodum eruditus est in iuventute sua

et impletus est quasi flumen sapientia et terram retexit anima tua

et replesti in conparationibus enigmata ad insulas longe distulisti nomen tuum et dilectus es in pace tua

in cantilenis et proverbiis et conparationibus et interpretationibus miratae sunt te terrae

et in nomine Domini Dei cui est cognomen Deus Israhel

collegisti quasi auricalcum aurum et ut plumbum conplesti argentum

et reclinasti femora tua mulieribus potestatem habuisti in tuo corpore

dedisti maculam in gloria tua et profugasti semen tuum inducere iracundiam ad liberos tuos et incitari stultitiam tuam

ut faceres imperium bipertitum et ex Efraim imperare imperium durum

Deus autem non relinquit misericordiam suam et non corrumpit nec delebit opera sua neque perdet ab stirpe nepotes electi sui et semen eius qui diligit Dominum non corrumpet

dedit autem reliquum Iacob et David de ipsa stirpe

et finem habuit Salomon cum patribus suis

et reliquit post se de semine suo gentis stultitiam

et mutum prudentia Roboam qui avertit gentem consilio suo

et Hieroboam filium Nabath qui peccare fecit Israhel et dedit Efraim viam peccandi et plurima redundaverunt peccata ipsorum

valde averterunt illos a terra sua

et quaesivit omnes nequitias usque dum perveniret ad illos defensio et ab omnibus peccatis liberavit eos

 Sir.48

et surrexit Helias propheta quasi ignis et verbum ipsius quasi fax ardebat

qui induxit in illos famem et imitantes illum invidia sua pauci facti sunt non poterant enim sustinere praecepta Domini

verbo Domini exaltavit caelum et deiecit a se ignem terrae

sic amplificatus est Helias in mirabilibus suis et quis potest similiter gloriari tibi

qui sustulisti mortuum ab inferis de sorte mortis in verbo Domini Dei

qui deiecisti reges ad perniciem et confregisti facile potentiam ipsorum et gloriosos de lecto suo

qui audis in Sina iudicium et in Coreb iudicia defensionis

qui ungues reges ad paenitentiam et prophetas facis successores post te

qui receptus es in turbine ignis in curru equorum igneorum

qui inscriptus es indiciis temporum et lenis iracundiam Domini conciliare cor patris ad filium et restituere tribus Iacob

beati sunt qui te viderunt et in amicitia tua decorati sunt

nam nos vita vivimus tantum post mortem autem non erit tale nomen nostrum

Helias qui in turbine tectus est et in Heliseo conpletus est spiritus eius in diebus suis non pertimuit principem et potentia nemo vicit illum

nec superavit illum verbum aliquod et mortuum prophetavit corpus eius

in vita sua fecit monstra et in morte mirabilia opera ipsius

in omnibus istis non paenituit populum et non recesserunt a peccatis suis usque dum deiecti sunt de terra sua et dispersi sunt in omnem terram

et relicta est gens perpauca et princeps in domo David

quidam ipsorum fecerunt quod placeret Deo alii autem multa commiserunt peccata

Ezechias munivit civitatem suam et induxit in medium ipsius aquam et fodit ferro rupem et aedificavit ad aquam puteum

in diebus ipsius ascendit Sennacherim et misit Rapsacen et sustulit manum suam contra illos et extulit manum suam in Sion et superbus factus est potentia sua

tunc mota sunt corda et manus ipsorum et doluerunt quasi parturientes mulieres

et invocaverunt Dominum misericordem et patentes manus extulerunt ad caelum et sanctus Dominus Deus audivit cito vocem ipsorum

non est commemoratus peccatorum illorum neque dedit illos inimicis suis sed purgavit illos in manu Esaiae sancti prophetae

subiecit castra Assyriorum et conteruit illos angelus Dei

nam fecit Ezechias quod placuit Deo et fortiter ivit in via David patris sui quam mandavit illi Esaias propheta magnus et fidelis in conspectu Dei

in diebus ipsius retro rediit sol et addidit regi vitam

spiritu magno vidit ultima et obsecratus est lugentes in Sion usque in sempiternum

ostendit futura et abscondita antequam evenirent

 Sir.49

memoria Iosiae in conpositione odoris facti opus pigmentarii

in omni ore quasi mel indulcabitur eius memoria et ut musica in convivio vini

ipse est directus divinitus in paenitentia gentis et tulit abominationes impietatis

et gubernavit ad Dominum cor ipsius in diebus peccatorum corroboravit pietatem

praeter David et Ezechiam et Iosiam omnes peccatum commiserunt

nam reliquerunt legem Potentis reges Iudae et contempserunt timorem Dei

dederunt enim regnum suum aliis et gloriam suam alienae genti

incenderunt electam sanctitatis civitatem et desertas fecerunt vias ipsius in manu Hieremiae

nam male tractaverunt illum qui a ventre matris consecratus est propheta evertere et eruere et perdere et iterum aedificare et renovare

Ezechihel qui vidit conspectum gloriae quam ostendit illi in curru cherubin

nam commemoratus est inimicorum in imbri et benefacere illis qui ostenderunt rectas vias

et duodecim prophetarum ossa pullulent de loco suo nam rogaverunt Iacob et redimerunt se in fide virtutis

quomodo amplificemus Zorobabel nam et ipse quasi signum in dextera manu in Israhel

et Iesum Iosedec qui in diebus suis aedificaverunt domum et exaltaverunt templum sanctum Domino paratum in gloria sempiterna

et Neemia in memoria multi temporis qui erexit nobis muros eversos et stare fecit portas et seras qui erexit domos nostras

nemo natus est in terra qualis Enoch nam et ipse receptus est a terra

et Ioseph natus est homo princeps fratrum firmamentum gentis rector fratrum stabilimentum populi

et ossa ipsius visitata sunt et post mortem prophetaverunt

Seth et Sem apud homines gloriam adepti sunt et super omnem animam in origine Adam

 Sir.50

Simon Onii filius sacerdos magnus qui in vita sua suffulsit domum et in diebus suis corroboravit

templi etiam altitudo ab ipso fundata est duplex aedificatio excelsa parietis templi

in diebus ipsius remanaverunt putei aquarum et quasi mare adimpleti sunt supra modum

qui curavit gentem suam et liberavit illam a pernicie

qui praevaluit amplificare civitatem qui adeptus est gloriam in conversatione gentis et ingressum domus et atrii amplificatus est

quasi stella matutina in medio nebulae et quasi luna plena in diebus suis lucet

et quasi sol refulgens sic ille effulsit in templo Dei

quasi arcus effulgens in nebulam gloriae et quasi flos rosarum in diebus veris quasi lilia quae sunt in transitu aquae et quasi tus redolens in diebus aestatis

quasi ignis effulgens et tus ardens in igni

quasi vas auri solidum ornatum omni lapide pretioso

quasi oliva pullulans et gyrus in altitudinem se tollens in accipiendo ipsum stolam gloriae et vestiri eum consummatione virtutis

in ascensu altarii sancti gloriam dedit sanctitatis amictum

in accipiendo autem partes de manu sacerdotum et ipse stans iuxta aram circa illum corona fratrum quasi plantatio cedri in monte Libano

sic circa illum steterunt quasi rami in palma et omnes filii Aaron in gloria sua

oblatio autem Domini in manibus ipsorum coram omni synagoga Israhel et consummationem fungens in ara amplificare oblationem excelsi Regis

porrexit manum suam in libatione et libavit de sanguine uvae

et fudit in fundamenta altarii odorem divinum excelso Principi

tunc exclamaverunt filii Aaron in tubis productilibus sonaverunt et auditam fecerunt magnam vocem in memoriam coram Deo

tunc omnis populus simul properaverunt et ceciderunt in faciem super terram adorare Dominum suum et dare preces Deo omnipotenti excelso

et amplificaverunt psallentes in vocibus suis et in magna domo auctus est sonus suavitate plenus

et rogavit populus Dominum excelsum in prece usque dum perfectus est honor Domini et munus suum perfecerunt

tunc descendens extulit manus suas in omnem congregationem filiorum Israhel dare gloriam Deo a labiis suis et in nomine ipsius gloriari

et iteravit orationem suam volens ostendere virtutem Dei

et nunc orate Dominum omnium qui magna fecit in omni terra qui auxit dies nostros a ventre matris nostrae et fecit nobiscum secundum suam misericordiam

det nobis iucunditatem cordis et fieri pacem in diebus nostris in Israhel per dies sempiternos

credere Israhel nobiscum esse misericordiam Dei ut sanet vos in diebus suis

duas gentes odit anima mea tertia autem non est gens quam oderim

qui sedent in monte Seir et Philisthim et stultus populus qui habitat in Sicimis

doctrinam sapientiae et disciplinae scripsi in codice isto Iesus filius Sirach Hierosolymita qui renovavit sapientiam de corde suo

beatus qui in istis versatur bonis qui ponit illa in corde suo sapiens erit semper

si enim haec fecerit ad omnia valebit quia lux Dei vestigium eius est

 Sir.51

oratio Iesu filii Sirach confitebor tibi Domine rex et conlaudabo te Deum salvatorem meum

confiteor nomini tuo quoniam adiutor et protector factus es mihi

et liberasti corpus meum a perditione a laqueo linguae iniquae et a labiis operantium mendacium et in conspectu adstantium factus es mihi adiutor

et liberasti me secundum multitudinem misericordiae nominis tui a rugientibus paratis ad escam

de manibus quaerentium animam meam et de portis tribulationis quae circumdederunt me

a pressura flammae quae circumdedit me et in medio ignis non sum aestuatus

de altitudine ventris inferi et a lingua coinquinata et verbo mendacii a rege iniquo et lingua iniusta

laudavit usque ad mortem anima mea Dominum

et vita mea adpropinquans erat infero deorsum

circumdederunt me undique et non erat qui adiuvaret respiciens eram ad adiutorium meum et non erat

memoratus sum misericordiae tuae Domine et operationis tuae quae a saeculo sunt

quoniam erues sustinentes te et liberas eos de manibus gentium

exaltasti super terram habitationem meam et pro morte defluenti deprecatus sum

invocavi Dominum patrem Domini mei ut non derelinquat me in die tribulationis meae et in tempore superborum sine adiutorio

laudabo nomen tuum adsidue et conlaudabo illum in confessione exaudita est oratio mea

liberasti me de perditione et eripuisti me de tempore iniquo

propterea confitebor et laudem dicam tibi et benedicam nomen Domini

cum adhuc iunior sum priusquam oberrem quaesivi sapientiam palam in oratione mea

ante tempus postulabam pro illa et usque in novissimis inquiram eam defloriet tamquam praecox uva

laetatum est cor meum in ea ambulavit pes meus iter rectum a iuventute mea investigabam eam

inclinavi modice aurem meam et excepi illam

multam inveni in me ipso sapientiam multum profeci in ea

dans mihi sapientiam dabo gloriam

consiliatus sum enim ut facerem illam zelatus sum bonum et non confundor

conluctata est anima mea in illa et in faciendo eam confirmatus sum

manus meas extendi in altum et insapientia eius luxi

animam meam direxi ad illam et in agnitione inveni eam

possedi cum ipsis cor ab initio propter hoc non derelinquar

venter meus conturbatus est quaerendo illam propterea possidebo bonam possessionem

dedit enim mihi Dominus linguam mercedem meam et in ipsa laudabo eum

adpropiate ad me indocti et congregate vos in domum disciplinae

quid adhuc retardatis et quid dicitis in his animae vestrae sitiunt vehementer

aperui os meum et locutus sum conparate vobis sine argento

et collum vestrum subicite sub iugo et suscipiat anima vestra disciplinam in proximo est enim invenire eam

videte oculis vestris quoniam modice laboravi et inveni mihi multam requiem

adsumite disciplinam in multo numero argenti et copiosum aurum possidete in ea

laetetur anima vestra in misericordia eius et non confundemini in laude ipsius

operamini opus vestrum ante tempus et dabit vobis mercedem vestram in tempore suo

 Sir.52

et declinavit Salomon genua in conspectu totius ecclesiae Israhel et aperuit manus suas ad caelum et dixit

Domine Deus Israhel non est tibi similis Deus in caelo sursum neque in terra deorsum

qui custodis testamentum tuum et misericordiam pueris tuis euntibus in conspectu tuo in toto corde

servans puero tuo David quae locutus es illi et locutus es in ore tuo et in manu tua supplesti quasi dies iste

et nunc Domine Deus Israhel custodi puero tuo David quae locutus es illi dicens non deerit tibi vir a facie mea sedens in throno Israhel

verum si custodierint filii tui manum suam ut in praeceptis meis ambulent sicut ambulaverunt in conspectu meo

et nunc Domine Deus Israhel creditum est verbum quod locutus es puero tuo David

quoniam si vere habitabit Deus cum hominibus in terra

si caelum caeli non sufficit verum domus quam aedificavi

et respicias ad orationem pueri tui et precationem Domine ut exaudias placationem orationis quam puer tuus orat coram te

ut sint oculi tui super domum hanc die et nocte in locum quem dixisti invocari nomen tuum et exaudias orationem quam puer tuus orat in hunc locum

et exaudias precationem pueri tui et populi tui Israhel si oraverint in loco isto

et exaudias in loco habitationis de caelo et exaudias et propitius sis si peccaverit vir iuxta te


Vulgate, Latin Vulgate (XML Header) [genre: prose] [word count] [lemma count] [NT].
<<NT Wisd NT Sir (English) >>NT Isa

Powered by PhiloLogic